Oriënt Express

Een korte geschiedenisles vandaag. Op 4 oktober 1883 werd de Oriënt Express officieel in gebruik genomen. De luxe trein speelde een belangrijke rol in zowel het boek als de film From Russia with Love.

Door Jan Boonstra van de Nostalgiekrant.

De Oriënt Express was een beroemde trein van de Compagnie Internationale des Wagons-Lits die van de Franse hoofdstad Parijs naar de Turkse stad Istanbul reed. Deze luxe trein reed als lijndienst, met onderbrekingen en in de loop der tijd via verschillende routes, tussen 1883 en 1977.

Officieel werd de Oriënt Express op 4 oktober 1883 in gebruik genomen en reed toen van Parijs naar de Bulgaarse havenstad Varna, maar de trein reed al maanden daarvoor op proef. Vanuit Varna gingen reizigers per boot verder naar Istanbul, maar in 1889 bereikte de Oriënt Express over land de eindbestemming in Turkije.

In de kleine honderd jaar dat de Oriënt Express reed was Europa meerdere malen het toneel van conflicten en oorlogen. De trein speelde hierin een belangrijke rol als vervoermiddel van staatshoofden, diplomaten en spionnen. De trein ging onder meer door de instabiele Balkanlanden.



De Oriënt Express was de vervulling van de droom van de Belg Georges Nagelmackers (1845 - 1905) om internationale treinreizen in Europa mogelijk te maken. Hij kwam op dat idee tijdens een reis door de Verenigde Staten, waar hij kennismaakte met dergelijke lange afstandstreinen. Nagelmackers wilde met de trein demonstreren hoeveel sneller je zo kon reizen door niet voortdurend de reis te hoeven onderbreken om te eten, te slapen en over te stappen. Hij heeft er wel al zijn diplomatieke gaven voor moeten gebruiken om de onderhandelingen met verschillende regeringen tot een goed einde te brengen.

Nagelmackers bevond zich, samen met hooggeplaatste genodigden en journalisten, in de eerste officiële Oriënt Express die op 4 oktober 1883 vertrok vanuit het Parijse station Gare de Strasbourg (nu Gare de l'Est). De reis naar Varna duurde destijds 76 uur.

Verschillende schrijvers zoals Agatha Christie (Moord in de Oriënt Express), Ian Fleming (From Russia with Love) en Graham Greene (Stamboul Train) droegen mede bij tot de sfeer van romantiek en avontuur die altijd rondom de Oriënt Express hing.