
In eerste instantie zag ik niet veel verschil tussen de blu-ray en de 4K-versie van de James Bond-films van Sean Connery. De blu-rays van James Bond behoren tot mijn meest gebruikte schijfjes — vooral omdat ik regelmatig een stukje film nodig heb ter illustratie van een of ander. Blu-rays afkomstig uit de Bond 50-box uit 2012; tot dan toe dé Bond-collectie met de beste beeldkwaliteit. Tot de 4K-films deze maand verschenen. Een mooie uitgave, maar beslist niet zonder nadelen.
Nu ik de tijd heb genomen er iets beter in te duiken, moet gezegd dat de 4K-films de voorkeur genieten, vooral door kleine verbeteringen die eerder stoorden. Neemt niet weg dat de blu-rays na al die jaren nog steeds het bekijken waard zijn.
Neem de strandscène uit Thunderball waarin Bond aan Domino vertelt dat haar broer François dood is. Hier zijn in de blu-ray verticale strepen over het beeld te zien. Op een kleiner beeldscherm valt dat allemaal wel mee, maar hoe groter en beter je scherm, hoe duidelijker deze oneffenheid.
Verticale strepen op de blu-ray van Thunderball (klik op de afbeelding voor beter beeld)
Zo zit er aan het eind van diezelfde scène ook vuil onderaan het kader. Zowel de verticale strepen als het vuil zijn op de 4K niet tot nauwelijks nog zichtbaar. Met een beetje goede wil kun je zeggen dat de strepen gewoon weg zijn.
Vuil onderaan het kader op de blu-ray van Thunderball
Een groot nadeel van een groot tv-scherm is het gebruik van de oorspronkelijke grove filmkorrel waar 4K nogal trots op schijnt te zijn. Eerlijk gezegd: dit werkt mijns inziens niet op een tv-scherm. Neem het establishing shot van Londen in Goldfinger. Juist bij de blu-ray was dit bijzonder mooi gladgepoetst. Waardoor het ongetwijfeld minder natuurlijk en minder ‘filmisch’ oogt, maar je wordt in ieder geval niet getrakteerd op al dat dansende prut voor je ogen.
Establishing shot van de blu-ray van Goldfinger ziet er beduidend beter uit dan in 4K
Dr. No, From Russia with Love en Goldfinger werden eerder gepresenteerd in beeldverhouding van 1.66:1, dat wil zeggen met een stukje zwart links en rechts van het beeld. Op 4K is de beeldverhouding opgepompt naar 1.75:1, wat inhoudt dat de balkjes weg zijn en we dus onder en boven een klein stukje beeld verliezen. Het scherm is nu compleet gevuld, maar we missen dus wel iets.
Bij de extra’s ben ik nog niets nieuws tegenkomen. De Inside-documentaires die al op de Special Editions van de dvd’s zaten, zijn overgenomen. En daar waar sommige blu-rays (die al eerder dan 2012 buiten de complete box waren uitgebracht) verbeterd beeld bevatten dat meer voldeed aan de eisen van blu-ray, waren er ook Inside-docu’s die direct van dvd waren overgenomen. Daar is voor de 4K-lichting niets aan veranderd. En kon je voor de blu-ray nog kiezen voor de Nederlandse ondertiteling, die ontbreekt hier bij de extra’s.
De Sean Connery 6-film collection die in Nederland beschikbaar is, bevat zowel de 4K-schijfjes als de blu-rays. Echter zijn de blu-rays gewoon de oude Fox-versies. Ik had gehoopt dat de blu-rays ook de nieuwe scans zouden bevatten. Niet dus. Hierdoor is het voor mij nog niet mogelijk om screenshots of fragmenten van de nieuwe versies te nemen.
Fijn is de resume-optie als je de film opnieuw opstart. Dat ontbrak bij de oude blu-rays die steevast met het Fox-logo begonnen als je ze later weer terugkeek. De 4K’s zijn uitgegeven door Warner Bros., maar dat logo is nergens te bekennen. Het menu verschijnt al snel en je kunt gelijk beginnen met kijken.
Het keuzemenu is statisch, met voor iedere film hetzelfde beeld en de orginele James Bond Theme. Enkel de kleur van de menubalk verschilt per film evenals als de bijbehorende filmtitel.
Een bijzonder aardige optie is echter de mogelijkheid om de film te laten vertellen door een Amerikaanse stem. Speciaal voor kijkers met een visuele beperking vertelt een mannen- of vrouwenstem dat wat er op het scherm gebeurt, tot en met het voorlezen van een groot deel van de credits aan toe.
Zo heb ik door die stem nu pas ontdekt dat Kerim Bey een mes in zijn rug heeft als hij dood wordt aangetroffen in de Oriënt Express. Was mij nooit eerder opgevallen. Maar dan moet de vertelstem niet zeggen dat in de eerste scène van Thunderball James Bond samen met ‘madame Boitier’ neerkijkt op de kist van Jacques Bouvar, terwijl de dame in kwestie ‘mademoiselle La Porte’ is. Dat er op de bommen van de Vulcan ‘Handle like eggs’ staat, is dan wel weer een scherpe aanvulling.
Dan is er ook nog een alternatieve geluidstrack die op gezette tijden een net iets ander geluid laat horen. Zoals er van Thunderball verschillende versies in omloop waren. Nu is bijvoorbeeld de aftiteling te beluisteren met het, in mijn optiek, beter passende Thunderball-thema in plaats van de James Bond Theme.
In You Only Live Twice is het ‘woosh’-effect verdwenen op het moment dat de gunbarrel opent, iets wat oorspronkelijk nooit zo was bedacht. En zo zullen er ongetwijfeld meer latere aanpassingen zijn verdwenen die niet bij het origineel hoorden. De 4K belooft de meest pure weergave van deze oude James Bond-films te zijn. Met een fonkelnieuwe glinsterende brullende leeuw aan het begin, dat dan weer wel.