Films en seriesFilms en series

zondag 25 oktober 2015

Honderd jaar Harry Saltzman (1915 — 1994)

Door alle drukte rond Spectre zouden we bijna vergeten wie al deze heisa ooit begonnen is. De man die begin jaren zestig een riskante zet deed, door de filmrechten van de James Bond-boeken te kopen. Op 27 oktober zou hij 100 jaar zijn geworden: Harry Saltzman.


Nee, het was niet Cubby Broccoli die als eerste de filmrechten van James Bond kocht. De Canadese filmproducent Harry Saltzman was hem net voor. Een ontmoeting volgde snel, en samen gokten ze erop dat ze meer kans zouden hebben op succes. Er werd een huwelijk gesloten, en Eon Productions werd geboren. Twee kapiteins op een schip dat zo'n tien jaar koers wist te houden...

Harry Saltzman. Hij liep als tiener weg van huis om zich aan te sluiten bij een circus. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht hij in Europa voor het Canadese leger. Na de oorlog bleef hij hangen in Parijs, waar hij zijn toekomstige vrouw, de Roemeense Jacqueline Colin, leerde kennen.

Daarna volgden baantjes voor film, tv en toneel, waarna hij in 1956 zijn eerste film produceerde: The Iron Petticoat. De film werd goed ontvangen, en hij wist er nog een aantal te maken, tot hij begin jaren zestig Goldfinger van Ian Fleming las. Saltzman was verkocht, James Bond zou zijn volgende project worden.

Harry Saltzman (rechts) met Ian Fleming

Het was een riskante onderneming, de filmrechten van alle James Bond-boeken, plus de verhalen die nog geschreven moesten worden. Met uitzondering van het eerste James Bond-avontuur Casino Royale, die rechten waren al vergeven. Het was al eerder geprobeerd James Bond naar het witte doek te brengen. Zonder succes. Een samenwerking met de Amerikaanse filmproducent Albert R. 'Cubby' Broccoli gaf net dat extra zetje zekerheid om de eerste Bond-film te realiseren.

De combinatie Saltzman en Broccoli bleek een gouden zet. Twee tegenpolen. De bedachtzame en zachtaardige Cubby Broccoli, naast de flamboyante en opvliegerige Harry Saltzman. Een man met 101 ideeën, waarvan het merendeel krankzinnig. Maar een enkel idee was briljant, waardoor James Bond boven de middelmaat wist uit te steken.

Cubby Broccoli en Harry Saltzman

Het gouden duo bleek een neus voor succes te hebben. Terwijl de eerste James Bond-film, Dr. No, nog in première moest gaan, werden voorbereidingen getroffen voor het vervolg. En zo wisten ze dat een aantal jaren vol te houden. De James Bond-manie bereikte halverwege de jaren zestig zijn hoogtepunt, evenals de bankrekening van de producenten.

Voor Saltzman was James Bond slechts een opstapje naar grotere filmsuccessen. De ene Bond-productie was nog niet van start, of hij was al bezig met een nevenproject. Zoals de filmserie rond Harry Palmer, naar de boeken van Len Deighton. Over een meer realistische James Bond, in de films gespeeld door Michael Caine in The Ipcress File (1965), Funeral in Berlin (1966) en Billion Dollar Brain (1967). Maar ook de grootschalige oorlogsfilm Battle of Britain (1969) werd door Saltzman geproduceerd.

Harry Saltzman met Laurence Olivier op de set van Battle of Britain (1969)

In tegenstelling tot Harry Saltzman had Cubby Broccoli (een enkel uitstapje daargelaten), genoeg aan James Bond. En daar begon het tussen de heren te wringen — het huwelijk begon scheuren te vertonen.

Saltzman denderde onvermoeid verder met tal van andere projecten (ook buiten het produceren van films). Hij gokte, hij won en hij verloor. Tot er uiteindelijk meer uitging dan binnenkwam, waardoor Saltzman noodgedwongen zijn James Bond-filmrechten, de rechten die híj als eerste bezat, moest verkopen. United Artists, de filmmaatschappij die het in 1962 aandurfde om Dr. No uit te brengen, kocht de rechten over. Vanaf nu stond Cubby Broccoli er alleen voor. The Man with the Golden Gun (1974) werd Saltzmans laatste Bond-film.

Ondertussen had zijn vrouw Jackie te horen gekregen dat zij aan kanker leed en dat zij niet lang meer te leven had. Jacqueline Saltzman overleed in januari 1980.

Harry en Jacqueline Saltzman

Cubby Broccoli was ondertussen doorgegaan met de James Bond-films. Zijn eerste film als solo-producent, The Spy Who Loved Me (1977), was een riskante zet nu hij er alleen voor stond. Maar Spy slaagde met vlag en wimpel en Broccoli had bewezen dat hij in staat was om op eigen kracht een James Bond-film te maken. Saltzman daarentegen wist nauwelijks nog een film van de grond te krijgen.

In 1981 werden Saltzman en Broccoli herenigd tijdens de première van For Your Eyes Only. Acteur Chaim Topol, die Columbo speelde in de twaalfde James Bond-film, spoorde Broccoli aan om zijn voormalig compagnon uit te nodigen voor de royal premiere. Aangezien Broccoli en Saltzman enkel zakelijk niet meer door één deur konden, was de ontmoeting tussen de twee na al die jaren meer dan hartelijk.

Saltzman, op dat moment nog maar kort weduwnaar, genoot zichtbaar van de aandacht. Hieronder de royal premiere van For Your Eyes Only met op 1:14 een cameo voor Harry Saltzman:



Na Nijinksy uit 1980, werd Time of the Gypsies in 1988 de laatste film die Saltzman zou produceren.

Op 28 september 1994 overleed hij in Parijs aan de gevolgen van een hartaanval. Harry Saltzman werd 78 jaar.

Geen opmerkingen:


© Bond Blog 2009 — 2024
Alle fotorechten voorbehouden aan Danjaq LLC. / Eon Productions, United Artists Co., MGM Studios, Columbia Pictures, 20th Century Fox Home Entertainment, Sony Pictures Inc., Universal Pictures