Review soundtrack ‘No Time to Die’

„Hé Hessel! Dat nieuwe Bond-album, dat is toch de beste Bond-soundtrack in decennia? Wat word ik daar gelukkig van! Met name het gebruik van oude vertrouwde thema’s doen mij de nekharen rechtovereind staan van emotie. Dat is ook de reden waarom ik de muziek van een Bond-film zo graag van te voren hoor; de herkenbaarheid van de muziek maakt een film echt beter.

Ik beluister de soundtrack dagelijks sinds een week of drie. Zodat het in mijn poriën gaat zitten en de muziek in de bioscoop beter tot zijn recht komt. Bij de eerste keer dat ik de complete tracklist hoorde, was ik al aangenaam verrast. Inmiddels, en ook met de bijbehorende beelden in mijn achterhoofd, begint de filmmuziek steeds beter te worden.”

„Hoi Jasper. Ik heb de score inmiddels ook dagelijks opstaan (in de auto en op mijn werkkamer annex thuisbioscoop want anders trekt Monique het niet). Typisch Zimmer: pas na meerdere luisterervaringen ga je ’m pas echt goed waarderen. Maar wat heeft Eon ons verwend met No Time to Die man… godsamme! Zelfs Monique (die alle Bond-films standaard over één kam scheert) vond dit ‘de mooiste Bond-film die ze ooit gezien heeft’, zei ze huilend toen de end-credits over het scherm rolden…”

James Bond-liefhebbers Hessel Visser en Jasper Hartog bespreken samen de soundtrack van No Time to Die gecomponeerd door Hans Zimmer. Komt-ie.

Gun Barrel

JH: „Fijne track die in opbouw sterk doet denken aan die van Spectre (daar staat de gunbarrel overigens niet op de soundtrack). Ik vind hem in de film alleen niet helemaal lekker tot zijn recht komen door het gehannes met het Universal-logo, waardoor de eerste dot van de gunbarrel al op het scherm staat in plaats van dat hij lekker binnendreunt.”

HV: „Langzame, dramatische snaren openen deze track en spelen de eerste paar noten van Monty Normans Bond-thema in een rustige maar toch vrij zelfverzekerde vorm, voordat het koper de overhand neemt. Dit culmineert in een, wat ik noem: klassieke gunbarrel die de hartslag naar grotere hoogten stuwt. De gitaar is fijn! Episch.”

JH: „Ik ben sowieso een liefhebber van de gunbarrelmuziek. Verplichte kost voor elk soundtrackalbum als je het mij vraagt. Toch is dit stukje muziek lang niet op elke soundtrack te vinden. Zeker niet als het om eerdere uitgaven gaat.”

Matera

HV: „Matera is de muzikale verbeelding van een idylle. Zimmer gebruikt het hoofdthema uit On Her Majesty’s Secret Service als een bloedsomloop door zijn score; net als de film zelf ook stevig raakt aan de thema’s die we in de film uit 1969 zien. Een logische keuze in een magnifieke uitwerking.”

JH: „Hoogtepuntje! De eerste keer dat ik deze track hoorde: wat is dit!? Het werkt gelijk. Het begint al met de lieflijke klanken waarmee het nummer begint: strijkers, blazers en dan… Wat een vondst. Naast het bekende thema, klinkt het verder zo typisch John Barry. Zelfs David Arnold is nooit zo dicht in de buurt gekomen. Denk dat we dit echt moeten toeschrijven aan de genialiteit van Zimmer.

In online reacties lees ik dat het een luie keuze is. Dat er een emotie wordt ontleend aan een bekende melodie. Een melodie met een verhaal. Maar is het niet juist dat wat deze track zo onweerstaanbaar maakt? De lading die het met zich meebrengt? Het werkt gewoon zo goed.”

HV: „Het verhaal dat in Majesty’s verteld wordt, is het verhaal over ‘wie’ James Bond nou eigenlijk is, onderhuids. In deze film, Majesty’s dus, zien we voor het eerst meer dan alleen de geheim agent en het ‘blunt instrument’, dat we daarvoor maar ook in de films daarna gewend waren te zien. In No Time to Die wordt deze toets weer geraakt, en dus kan je in mijn beleving niet anders dan het thema uit Majesty’s gebruiken om deze verdieping muzikaal kracht bij te zetten. Hetzelfde geldt voor de paar noten ‘Vesper’ die we horen als Bond bij haar graf staat in Matera. Dat zijn scènes die muzikaal verbonden zijn aan Casino Royale en On Her Majesty’s Secret Service. Dit is de kracht van muziek die voor verbinding en herkenbaarheid zorgt. Oh, en een gigantische dosis kippenvel.”

Message from an Old Friend

JH: „Dreigende klanken. Het duurt even voordat zich een melodie vormt, maar dan horen we het James Bond-thema voorzichtig opkomen. Bond is hier op de vlucht voor Primo, de man met het bionische oog. Het dreunt, er zit urgentie in de muziek. Wat strijkers en blazers om de percussie af te wisselen. Er klinkt iets spookachtigs in door. Ik ben geen liefhebber van actiemuziek an sich. Niet zelden is het een bak herrie die het misschien wel goed doet op beeld, maar solo tamelijk onzinnig overkomt. Deze track biedt meer dan dat hoor, toch is er dit album meer te genieten dan dit.”

HV: „Start grimmig. Bond-thema kort. Pumping rhythm. Chase music sectie. No Time to Die-thema in violen. Crescendo tot aanzet Bond-thema (TaDaDaaa Tadadaaa). Actionpiece.”

Square Escape

HV: „De luie stijl waarin het Bond-thema hier in blazers gepresenteerd wordt, is tamelijk verrukkelijk. De spanning loopt op en mondt uit in Billy Eilish’ thema uitgevoerd door een luie viool en een huilende cello.”

JH: „Hier gebeurt iets. Dit is het moment dat de Aston Martin op het plein zijn spin gaat maken. Zimmer laat ons een opzwepend Bond-thema met percussie en blazers horen dat in opzet tamelijk simpel lijkt en misschien daarom juist wel zo briljant. Ik kan hier niet stil bij blijven zitten. Ik moet met mijn vuist in de lucht de maat mee dreunen.

De toon van de track verandert op de helft naar dramatisch, dit is wanneer Madeleine door Bond op de trein wordt gezet.”

Someone Was Here

JH: „James Bond op Jamaica, in zijn prachtige watervilla. Veel afwisseling in de muziek. Veel Bond-thema dat voorbijkomt. Doet mij bij vlagen denken aan New Digs van Thomas Newman uit Skyfall. Track met lekkere flarden Bond-muziek.”

HV: „Ik dacht precies hetzelfde: New Digs. Het heeft een moody start gevolgd door Billy Eilish’ thema (full brass). Daarna een minimalistische uitvoering van het Bond-thema door viool, waar het klassieke Bond-thema langzaam insluipt. Gevolgd door een heerlijke ‘twangy guitar’. De track vervolgt zijn weg in een crescendo naar het Bond-thema waarbij het plots stopt.”

Not What I Expected

JH: „Is dit wanneer Bond Nomi ontmoet, ze samen op de scooter wegrijden en hij haar zijn huis binnenlaat? Het is een korte track waar ik los van de film verder niet zoveel mee kan. Lieflijk met een dreigende ondertoon.”

HV: „Deze track begeleidt inderdaad de ontmoeting tussen Bond en Nomi in Bonds strandhuis. Puur ambiance, geen grote thema’s. Goed dat het er is, maar meer ook niet.”

What Have You Done?

JH: „Deze titel komt letterlijk uit de film. Bond met M aan de telefoon, waarbij Bond heeft ontdekt welk onheil door M’s toedoen is ontketend. Een sterke scène in de film, mede door de muziek. Het is voor Bond het sein dat hij weer in actie moet komen. Natuurlijk doet hij dat.”

HV: „Ook deze track start meer als ‘soundscape’ dan als puur Bond. Tot, na 1,5 minuut het Bond-thema vanuit de diepte hoorbaar wordt en uitmondt in fullswing.”

Shouldn’t We Get to Know Each Other First

HV: „Bond en Paloma in Cuba. Het duurt even voor we Bond in zijn tuxedo zien, maar Paloma lukt het! Dit moment wordt natuurlijk begeleid door een hardcore Bond-thema uitgevoerd in metal guitar. Heerlijk!

Deze track roept bij mij qua opbouw herinneringen op aan David Arnold’s geniale Dinner Jackets van het Casino Royale-album. Oh en aan het eind worden we getrakteerd op een vleugje You Know My Name; voor de goede verstaander!”

JH: „Ja, hier lijkt inderdaad een aanloopje naar You Know My Name in te zitten tegen het eind van de track. Verder weer een fijn stukje James Bond Theme, altijd welkom!”

Cuba Chase

HV: „De track start met synthesizer die Zimmeresque vervormingen presenteert. Erg non-descript. We horen trompetten komen en gaan. Flarden. Dan ineens: bombast in brass. En, een etnische gitaar. We zijn in Cuba. Een pompend ritme waarin we het Bond-thema horen, afgewisseld met Cubaanse gitaar en trompet. Een waar feest voor het oor. Hier word je blij van. Square Escape komt halverwege nog even langs, wanneer Bond iets puur Bondiaans doet op het scherm. Voelt episch en dreigend tegelijk. En een verrukkelijke trompet in schelle tonen er doorheen. Feestje!”

JH: „Dit is een heerlijke track waarin alle registers open worden getrokken. Een opzwepend geheel met lekkere overstuurde trompetten en snerpende trompetjes, dat eindigt met die onovertroffen track van de James Bond Theme. Ergens is nog een zweem Welcome to Cuba van David Arnold uit Die Another Day te bespeuren, maar dat kan Arnold ook net zo goed hebben geleend.”

Back to MI6

JH: „Een korte track met het overbekende Bond-thema op gitaar dat lekker binnen komt walsen. Dit is wat het is. Hier hoefde Zimmer enkel het gaspedaal in te trappen.”

HV: „Klassiek Bond-thema. Terug naar Whitehall. Beetje in de stijl van David Arnolds Company Car voor Tomorrow Never Dies. Ik krijg kippenvel van teen tot kruin zodra dat Bond-thema losbarst in een spel van gitaar en blazers. Als biefstuk met vette jus. De track eindigt in rust en sterft af door een halve noot naar beneden bij te stellen en te eindigen met het typisch ‘ploinggg…’”

Good to Have You Back

HV: „Over deze track kan ik kort zijn: good to have it back! De klanken van John Barry’s meesterwerk OHMMS te horen en te voelen in een moderne Bond-film in 2021, brengt kippenvel op de ziel. Het koninklijke Over and Out wordt in No Time to Die gebruikt op het moment dat Bond en M een cruciale scène delen. En bij cruciale scènes horen cruciale thema’s. Goed werk, Zimmer!”

JH: „Hier kan ik het alleen maar mee eens zijn: wat een fan-tas-tische track! Dit is het thema van OHMSS op zijn meest majestueus. Bond is back!”

Lovely to See You Again

JH: „Klopgeluiden die eindigen in een instrumentale versie van Billie Eilish’ No Time to Die. Mooi en altijd een beetje triest.”

HV: „Start moody, eerie. Haast industrieel. Dan volgt de piano, de eerste deze score. Prachtige uitwerking van het Eilish-thema die het weerzien van Bond met Q en Moneypenny begeleidt.”

Home

HV: „Andere interpretatie van het Billy Eilish-thema. Zwaar op violen en pauk. Vrouwelijk koor ‘humt’ het thema. Klinkt ver weg. Alsof Bond van ver komt. Terug naar de bron. Eindigt met de fluit die het thema met violen nogmaals herhaalt. Het crescendo aan het eind wordt abrupt afgebroken.”

JH: „Dit is het No Time to Die-thema met een Titanic-vibe door een neurietje tussendoor. Het geeft een enorme lading.”

Norway Chase

HV: „Bond-thema in violen. Begint minimalistisch, om uit te dijen naar meer blazers en staccato violen/cello’s. Hier is een mannenkoor hoorbaar. Vlagen van Angels & Demons komen voorbij. Wel lekkere achtervolgingsmuziek. Crescendo’s volgen om vervolgens de aanzet te worden voor meer typische (melodischer) achtervolgingsmuziek in de Bond-stijl die we allemaal zo goed (her)kennen.”

JH: „Spannende track. De eerste keren vond ik er niet veel aan, maar met de scène van de Atlantic Road op het netvlies, is dit toch wel een heel fijne. De lieflijke belletjes doen het altijd goed onder de dreiging. Goede opbouw. De tweede helft valt minder in de smaak, daar moet gescheurd worden met Landrovers. Waar verder niets op tegen is.”

Gearing Up

JH: „Wederom een aanzet tot het Bond-thema, daar blinkt dit album toch wel in uit. Na een minuutje zet het tempo in. Er zit halverwege iets bekends in wat ik niet kan thuisbrengen. Doet me denken aan Skyfall.”

HV: „Gitaar en viool doen het Bond-thema in Havana-style. Daarna trakteert Zimmer ons op het Bond-thema in full swing. Meer blazers, meer viool en cello. Prachtige minimalistische gitaaruitwerking van het Bond-thema, uitmondend in Zimmers elektrische(?) viool. Dan, een trompet… vioolgepluk… Spanning is voelbaar, om weg te ebben in een decrescendo in violen.”

Poison Garden

JH: „Bombastische track. Mag ook wel nadat het bijna zestig jaar duurde voordat we de Garden of Death eindelijk te zien krijgen. Die hele tuin ben ik zelf nooit zo’n fan van geweest trouwens. Herinner je nog dat de titel Shatterhand de ronde deed? Dat komt hier vandaan. Dit nummer heeft een duidelijke opbouw totdat er tegen het eind iets wordt onthuld wat zijn weerga niet kent. Ik geloof alleen niet dat dat in de film zelf zo’n indruk heeft gemaakt, want ik kan mij niet herinneren waar deze muziek precies naar opbouwt.”

HV: „Het mannenkoor is terug. Deze track ademt de zin ‘Welcome to my world, Mr Bond’. We horen verwondering en schrik, realisatie die inzinkt. Luie cello’s die veranderen van pitch. Verontrusting. Safins wereld. Onschuldige planten die onschuldig klinken maar niet onschuldig zijn. Hoog-laag-hoog-laag-hoog-laag. Dan zwelt het orkest aan en wordt het melodieus. Vol drama! Stop.”

The Factory

JH: „Hier begint een dreunend deuntje dat ik herken van Scarface van Giorgio Moroder. Het valt goed in het geheel en de herkenning is prettig, maar dit kan toch nooit Zimmers bedoeling zijn geweest? In de volgende track is het nog veel beter aanwezig. Het is een van de weinige melodieuze elementen die ik in deze track kan herkennen. Vervreemdend is het woord dat bij mij opkomt. De track eindigt bij mij nogal abrupt.”

HV: „Erg non-descripte track. Blazer-loopjes en hoge violen die in een The Dark Knight-achtige setting met elkaar strijden. Eindigt in Billy Eilish’ thema vermengd met Bond-thema. Crescendo via het Billy Eilish-thema en staccato cello’s naar Bond-thema. Einde is erg The Dark Knight. Vol gas erop tot het haast niet verder kan en dan — stop!”

I’ll Be Right Back

HV: „Alsof ik in een achtbaan zit waarvan de remmen niet meer werken. Mooi ritme, en weer echo’s van The Dark Knight vanaf 1:25. Inmenging van het Eilish-thema is prachtig. De vocalen rond 2:50 zijn meeslepend en onheilspellend. De crescendo naar het hoofdthema bloedt vervolgens af naar het ritme van het begin. Het eindigt in dramatische crescendo’s.”

JH: „Wat jij het Dark Knight-thema noemt, noem ik dus het Scarface-thema. De muziek klinkt alsof er geen tijd te verliezen is. Halverwege wordt het No Time to Die-thema met de neurie naadloos ingepast. Even een lichtpuntje. De overstuurde trompetten aan het eind zijn altijd fijn.”

Opening the Doors

HV: „Square Escape komt nogmaals langs. Dit is duidelijk Hans Zimmer’s ‘safehaven’ als het om gebruik van het James Bond-thema gaat. Opening the Doors is daarna meer soundscape dan melodische score.”

JH: „Voor de derde en laatste keer Hans Zimmers opzwepende James Bond-thema, verder ook wel redelijk wat herrie.”

Final Ascent

HV: „Final Ascent start met een treurige fluit en een viool. Deze track is de meest voelbare van het hele album, als je het mij vraagt. Het leidt tot een duidelijke conclusie en laat het maar aan Zimmer over om je dat te laten voelen. De opbouw doet denken aan Time uit Inception.

De zachte piano vanaf 4:00 weerspiegelt eenzaamheid. Speelt het Billy Eilish-thema. Vanaf 6:00 is het voor deze Bond-fan onmogelijk om de ogen droog te houden.

Final Ascent is het sluitstuk van ‘de’ Bond-film zoals wij die kennen en liefhebben. Althans, die van Daniel Craig. All is said and done.”

JH: „Dit is met dik zeven minuten een muziekstuk dat nog lang na-ebt. Een duidelijke opbouw naar een waardig einde. Het had mij niets verbaasd als dit nummer over de eindtitels was verschenen met daarin alle namen die de Bond-wereld heeft verloren sinds de aftitelingen van Spectre. Met de film in het achterhoofd krijgt deze muziek extra veel lading. We horen het No Time to Die-thema op piano, ik denk stukjes The Da Vinci Code te herkennen als na 6 minuten de violen op komen zetten. Het is drama op en top, maar het werkt wel hoor!”

No Time to Die

HV: „De keuze voor Billy Eilish, van wie ik nog nooit gehoord had, was een gedurfde. Hiermee breken de makers met de traditionele ‘vette’ ballades en uptempo rocksongs. De muzikale wereld van James Bond schudt hier de handen met orkestrale pop/rock.”

JH: „Knap geschreven Bond-nummer door de piepjonge Billie Eilish en haar broer. Ik voorzie een derde Oscar op rij. Het is niet helemaal mijn Bond-song, ik hou toch van iets ruiger, maar binnen de ballads (heet dat zo?) vind ik dit een bijzonder goede inbreng. Met name die laatste uithaal is waanzinnig.”

HV: „Mijn voornaamste zorg was hoe en of dit experiment zou werken tegen Daniel Kleinmans main titles. Deze zorg werd abrupt weggenomen toen ik het resultaat zag. Wat een weergaloze combinatie! De song is in de loop van de tijd in mijn gehoor gaan zitten, en nog belangrijker: in mijn hart. Vooral na het zien van de film krijgt het lied de lading die het verdient.”

JH: „De beelden van Daniel Kleinman zijn overigens nóg mooier dan deze song, waardoor de titelsong in de bioscoop een beetje op de achtergrond raakt.”

HV: „Zimmers arrangementen zijn geniaal; de wijze waarop hij deze song ‘Bondiaans’ heeft gemaakt is een huzarenstukje van de bovenste plank dat alleen hele grote meneren zo kunnen maken. De dramatische orkestratie, met levende legende Johnny Marr op de gitaar, maakt van No Time to Die een tijdloze, gelaagde, Bond-titelsong.”

Conclusie

JH: „Al met al vind ik dat Hans Zimmer samen met Steve Mazzaro (die bij de titels als producent van de muziek wordt genoemd, maar door Zimmer als mede-componist) een ongelooflijk staaltje James Bond-muziek heeft afgeleverd. De mix van oude en nieuwe elementen is nog nooit zo duidelijk geweest bij een Bond-soundtrack.”

HV: „Hans Zimmers score voor No Time to Die is er eentje die gedijt bij meerdere luisterervaringen. Ondanks dat de score naast melodie ook wat meer ‘soundscapes’ kent dan we van Bond-muziek gewend zijn, is iedere noot ‘nodig’ en straalt zeker in combinatie met de film urgentie uit. Ten opzichte van het werk van Thomas Newman, vind ik dit een moedige stap voorwaarts op een toch al heel fijn pad. Newman hergebruikte zijn thema’s uit Skyfall naar mijn idee teveel in Spectre, waardoor ik daar wat frisheid in miste.”

Hans Zimmer en Steve Mazzaro

JH: „Met de komst van Thomas Newman vond ik al dat de muziekkwaliteit een trede omhoog was gegaan. Alsof de James Bond-muziek ‘volwassen’ was geworden. Niets ten nadele van David Arnold, die ik blind iedere volgende Bond-film toevertrouw, maar Newman en Zimmer zijn op een of andere manier toch next level.

Toen Dan Romer, een bekende van regisseur Fukunaga, naar voren was geschoven als componist, hield ik mijn hart vast. De muziek van de Bond-films zijn zo van belang voor de sfeer. Het is daarom dat ik bijna iedere Bond met muziek van John Barry verkies boven een andere, vaak zelfs betere film: Moonraker boven The Spy Who Loved Me, The Man with the Golden Gun boven Live and Let Die, terwijl de score van George Martin buitencategorie subliem is.”

HV: „Met David Arnold hadden we een componist die technisch en qua arrangementen (klassiek orkest gecombineerd met synthesizer) dicht tegen Zimmer aan zat. Daarom zeg ik: laat Zimmer voor Bond 26 nog een keer zijn trukendoos openen en een all-the-way Bond-score uithameren. Voor zijn toelatingsexamen is hij in elk geval meer dan geslaagd! Dan zetten we de scores voor On Her Majesty’s Secret Service, Tomorrow Never Dies en Bond 26 straks met accolades boven in het favorietenlijstje!”

JH: „Misschien is het voor Bond 26 beter als Hans Zimmer andere dingen gaat doen en het bij deze ene keer laat. Hopelijk heeft David Arnold in die tussentijd genoeg nieuwe munitie verzameld om met een ‘best of Bond’ te komen incluis massa’s aan eerbetonen aan John Barry. Zimmer heeft met No Time to Die voorgedaan dat je daar niet kinderachtig in hoeft te zijn.”