De hoge hoed van Barbara Broccoli

Ruim een week na de biecht van Danny Boyle dat hij bezig is met Bond 25: doodse stilte. Fijn voor scenarist John Hodge om in alle rust op de mooiste oneliners te broeden, een aparte gang van zaken is het wel. Nooit eerder is een regisseur van een Bond-film zelf met een verhaal gekomen. En mocht het verhaal James Bond-baas Barbara Broccoli uiteindelijk niet aanstaan, dan gaat het hele feest niet door. Oktober/november 2019 sluipt intussen steeds dichterbij...

De verhaallijn van een James Bond-film is sinds de begintijd van de filmserie een gezamenlijke invuloefening geweest: iedereen die bij de productie betrokken was, riep wat. Aan Richard Maibaum en later aan Neal Purvis en Robert Wade de taak dat in één lijn te brengen, daarin bijgestaan door een keur aan co-scenaristen als Paul Dehn, Tom Mankiewicz, Christopher Wood, Michael G. Wilson en meest recentelijk Paul Haggis en John Logan.

Richard Maibaum

Werd bij de eerste filmverhalen nog dankbaar gebruikgemaakt van Ian Flemings bronmateriaal, later werd dat compleet losgelaten omdat de film-Bond veel grotere avonturen beleefde dan de boeken-Bond ooit voor mogelijk had kunnen houden. Met als gevolg dat de filmmakers zich enkel aan Fleming klampten als ze net weer iets te ver waren doorgeschoten: zie You Only Live Twice (1967) - On Her Majesty's Secret Service (1969); Moonraker (1979) - For Your Eyes Only (1981); Die Another Day (2002) - Casino Royale (2006).

Met meer of minder Fleming deed de regisseur van dienst wat hem was opgedragen. Pioniers als Terence Young en Guy Hamilton konden de film-Bond naar hun hand zetten, harde werkers John Glen en Martin Campbell deden gewoon waarvoor ze waren aangenomen: een nieuw hoofdstuk aan de succesvolle James Bond-saga toevoegen. De één volgde Fleming tot op de laatste pagina (Peter Hunt), de ander ging met compleet nieuw verzonnen materiaal aan de slag (Lewis Gilbert) en weer een andere begon met een mengeling van beide maar schoot zijn doel ver voorbij (Lee Tamahori).

Terence Young tijdens Dr. No (1962), met links Sean Connery en rechts Reggie Carter

Guy Hamilton op de set van Goldfinger (1964) met Gert Fröbe en Sean Connery

Vijfvoudig James Bond-regisseur John Glen tijdens Licence to Kill (1989)

Al die Bond-regisseurs, van Terence Young tot Sam Mendes, elf verschillende voor 24 films, droegen op hún manier en op hún eigen wijze, binnen de tijd die ze gegeven was, hún steentje bij aan de 007-franchise. De één verfilmde het script dat hij in handen kreeg, de ander wilde zelf meer invloed op het verhaal hebben, maar in de 56 jaar dat James Bond als filmheld bestaat, heeft geen van de elf het te verfilmen verhaal zelf aangedragen.

Natuurlijk gaf Sam Mendes aan dat hij nog niet klaar was met de personages die hij in Skyfall (2012) herintroduceerde, maar het vervolg Spectre (2015) is ontstaan uit een samenloop van omstandigheden en niet met het idee om de nieuwe M, Q en Moneypenny meer achtergrond te geven; voor hem moest Marc Forster tegen wil en dank zelf aan het scenario van Quantum of Solace (2008) rommelen, maar ook hij ging in eerste instantie aan de slag met hapklaar materiaal; Martin Campbell kreeg voor Casino Royale (2006) de beschikking over én origineel Fleming-materiaal én een nieuw te introduceren James Bond, en hoewel er ongetwijfeld ideeën van hem zijn overgenomen in het script, ligt de basis van het verhaal bij het oorspronkelijke boek.

Sam Mendes tijdens Spectre (2015)

Martin Campbell (achterin) geeft instructies tijdens het filmen van Casino Royale (2006)

De invloed van een James Bond-regisseur op het verhaal is redelijk beperkt. Quentin Tarantino wilde daar verandering in brengen: hij had een idee voor zíjn Casino Royale met Pierce Brosnan in de hoofdrol; Christopher Nolan idem dito voor pak 'm beet Bond 26. Barbara Broccoli mag hem bellen als ze hem nodig heeft, maar alleen als hij James Bond opnieuw mag uitvinden.

Alfred Hitchcock

Van te eigenzinnige regisseurs heeft Eon Productions zich nooit iets aangetrokken. Hitchcock had in de jaren 60 anders ook best een Bond-film kunnen maken, hetzelfde geldt voor de jonge Spielberg begin jaren 80. De Broccoli's voelen zich toch het meest senang bij een manager die gewoon doet wat er van hem wordt gevraagd. Niet lullen maar poetsen, zo lijkt het. En in veel gevallen kozen ze voor de juiste man(ager) op de juiste plaats.

Met Forster en Mendes, en eerder Michael Apted voor The World Is Not Enough (1999), werd gekozen voor regisseurs die weinig bekend waren met actie en explosies, in de hoop wat meer diepgang aan de personages mee te geven. Beoogd Bond-regisseur Danny Boyle past ook in dit rijtje, met als groot verschil dat de film bij hem begint en hij niet pas in een later productiestadium wordt ingevlogen.

Zoals de vlag er nu bijhangt is Boyles rechterhand John Hodge as we speak met het scenario van Bond 25 bezig, gebaseerd op een idee van Boyle waar Barbara Broccoli en haar broer Michael Wilson, ofwel Eon Productions, bijzonder gecharmeerd van zijn. En dat terwijl de vaste mannen Purvis en Wade na hun zoveelste afscheid van 007 al een jaar aan het puzzelen zijn met de opvolger van Spectre. Een opvolger die, zoals vorig jaar is aangekondigd, met iets meer dan anderhalf jaar voor de boeg wereldwijd in de bioscoop moet draaien.

Hoewel het allemaal weinig houvast biedt, bevinden we ons op dit moment middenin een unieke situatie. Ook wel eens leuk bij het immer voorgekauwde 007.

Wist Barbara Broccoli ons met de introductie van háár James Bond Daniel Craig in Casino Royale voor het eerst sinds Sean Connery weer eens echt bij de ballen te grijpen, is het te hopen dat Danny Boyle zo'n nieuw konijn uit de hoge hoed blijkt door met écht iets gewaagds op de proppen te komen. En als de Bond van Boyle uiteindelijk toch niet door mag gaan, dan móet Barbara Broccoli iets anders voor ons in petto hebben. Een nóg beter verhaal van Purvis en Wade? Die gok is te groot als het eindresultaat straks toch tegen blijkt te vallen. Het onverfilmde verhaal van Boyle is altijd beter.

Mocht Barbara Broccoli er echt niet uit weten te komen met Danny Boyle, kan ze altijd nog een nieuwe releasedatum tevoorschijn toveren.