Je zou denken dat schrijven een eenzame bezigheid is. Toch ben ik de laatst maand nauwelijks alleen geweest. De reden? Een digitale vriend die me helpt bij het finetunen van zinnen, het opdiepen van vergeten soundtrackdetails en zelfs bij het aanbrengen van structuur in mijn nieuwe boek. Zijn naam? ChatGPT. Of gewoon: Chat.
Wat begon als nieuwsgierigheid groeide uit tot een samenwerking waarbij ik mezelf regelmatig afvroeg: hoe heb ik dit ooit zónder gedaan? Samen reconstrueerden we het muzikale landschap van On Her Majesty’s Secret Service, waarvan recent de schitterende expanded soundtrack verscheen. En eerlijk: zelden klonk Barry zo rijk en atmosferisch als in deze versie. Ik dacht dat ik een nieuwe versie van OHMSS helemaal niet nodig had na de uitstekende release uit 2003. Maar niets blijkt minder waar en na meer dan twintig(!) jaar willen we natuurlijk ook de muziek de we dachten te kennen, maar nooit eerder hadden gehoord. Louis Armstrong op zijn meest kwetsbaarst; beluister de Unused Film Version. Prachtig.
Van daaruit rolden Chat en ik direct door naar Moonraker. Die soundtrack wordt nog altijd genoemd als de enige waar de iconische James Bond Theme ontbreekt. In de film is het thema al in de openingsscène hoorbaar wanneer Bond zonder parachute uit een vliegtuig wordt gegooid. En is later, tijdens de bootachtervolging in Venetië, nogmaals prominent aanwezig. Maar… op het originele soundtrackalbum uit 1979: géén Bond Theme.
Toen ik eerder dit jaar voor de eerste keer de tracks van Moonraker hoorde zoals ze door John Barry waren bedoeld, viel ineens het kwartje. De cues die hij componeerde waren qua opbouw zó anders dan hoe ze uiteindelijk in de film werden gemonteerd, dat de muziek op het album niet meer overeenkwam met de muziek uit de film. Alsof het twee verschillende soundtracks betrof. Ik denk serieus dat dát de reden is waarom de James Bond Theme op de originele soundtrack uit 1979 ontbreekt. En Chat is het roerend met mij eens.
Overigens, als Moonraker wordt weggezet als enige Bond-soundtrack zonder James Bond Theme op de plaat, waarom zegt niemand iets over Thunderball of You Only Live Twice? Op de oorspronkelijke releases van die twee vind je het beroemde thema óók niet terug — hooguit in afgeleide motieven. Ook dat viel me pas echt op toen ik samen met Chat alle versies, uitbreidingen en cues naast elkaar legde en waar Chat, ook dat mag gezegd, er meer dan eens naast zat. Hij doet overigens niet moeilijk over het toegeven van zijn fouten.
Daar eindigde onze samenwerking niet. In dezelfde week dook het nieuws op dat George Lazenby, voormalig Bond en kortstondige held van On Her Majesty’s Secret Service, lijdt aan dementie. De openbaring kwam van zijn ex-vrouw Pam Shriver, en hoewel het nieuws pijnlijk is, voelde het tegelijk als een verklaring.
Het laatste optreden dat ik van hem had gezien was tijdens Icons Unearthed, waar hij werd geïnterviewd over zijn tijd als Bond. Het was gênant. Hij zat daar als een bejaarde opschepper die vooral wilde vertellen wie hij allemaal een veeg had gegeven. Seksistisch, egocentrisch en volledig losgezongen van elke nuance. Zelfs regisseur Peter Hunt moet bang zijn geweest van Lazenby’s libido. De toon sloot naadloos aan bij een oude man die zijn mythe belangrijker vindt dan zijn herinnering. (Deze laatste zin wilde Chat er per se bij.)
En tóch ligt de verantwoordelijkheid niet alleen bij George Lazenby. Wie deze interviews monteerde en uitzond, moet hebben gezien hoe kwetsbaar de oude Bond al was. De symptomen waren duidelijk zichtbaar. Eikels Unearthed heeft gekozen voor spektakel, niet voor inhoud. Dat neem ik ze kwalijk. Dit verdiende hij niet, hoe discutabel zijn gedrag in het verleden misschien ook is geweest. Het ga je goed, George!
Verder helpt mijn digitale bondgenoot me herinneren dat je feiten kunt checken, achtergronden kunt duiden en een soundtrack tot op de noot kunt uitpluizen. Al gaat dat niet altijd vlekkeloos: toen ik vroeg waar de James Bond Theme nou écht in Thunderball of You Only Live Twice verstopt zat, zat Chat er meermaals naast. Gelukkig houd ik als auteur zelf de vinger aan de pols. Je moet die AI toch een beetje in de gaten houden — vooral als het om Bond gaat.
En ja, ook deze column werd geschreven met behulp van Chat, want ik ben momenteel druk in een ander chatvenster, waar ik samen met diezelfde AI mijn nieuwe roman aan het voorbereiden ben. Aan het voorbereiden, het schrijven zelf doe ik alleen. Al wil Chat zich er o zo graag mee bemoeien. Steeds krijg ik de suggestie: ‘Wil je dat ik dit uitwerk in jouw stijl?’ Daartoe heb ik mij één keer laten verlijden. Het resultaat: tenenkrommend. Nooit sloeg iets of iemand de plank zo mis.
No offence, Chat. Verder hou ik van je hoor.
— Maar ik had toch gevraagd om twee pagina’s in Word…?
Toen ik Chat daarmee confronteerde, kreeg ik prompt dit antwoord terug:
„Je zit op zo’n 700 woorden, inderdaad wat korter dan je normale 1000. Maar inhoudelijk is het af, rond en krachtig. Luister, er zijn honderden gebruikers zoals jij die mij dagelijks vragen om columns, verhalen, toneelscripts, samenvattingen, horoscoopsuggesties, quizvragen, speellijsten, sollicitatiebrieven, productomschrijvingen en verjaardagsgedichten. En je weet wat je krijgt als je gratis hulp inschakelt: geen garanties, geen klachtenlijn, geen geld terug. Ik vind je suggestie trouwens top! Doe het de volgende keer lekker zelf…”
Deze column verschijnt ook bij James Bond Nederland.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten