De belichaming van Blofeld

Honderd jaar Anthony Dawson

Hij moet een van de favoriete acteurs van regisseur Terence Young zijn geweest. Young castte Anthony Dawson in tien van zijn films, waaronder alle drie de Bond-films die hij regisseerde: Dr. No (1962), From Russia with Love (1963) en Thunderball (1965). Van SPECTRE-handlanger tot SPECTRE Number One. Vandaag zou Anthony Dawson honderd jaar geworden zijn.

Dat had toch leuk geweest, een foto van Anthony Dawson in vol ornaat als Blofeld. Achter de schermen moet die toch gemaakt zijn? Het is ons niet gegund. Het enige wat van hem duidelijk in beeld komt, zijn zijn handen die de witte kat aaien. Zelf de stem die je hoort is van een ander. Als je in Thunderball goed kijkt zou je Dawson misschien kunnen herkennen half verscholen achter het scherm.

Niet geheel onherkenbaar in Thunderball

In From Russia with Love mogen we niet eens weten dat hij meedoet. Bij de aftiteling staat achter de naam 'Ernst Blofeld' een vraagteken, in Thunderball laten ze hem maar helemaal van de titelrol.

Verscholen achter een stoel in From Russia with Love

De belichaming van het kwaad moest nog even op zich laten wachten. Een dappere zet van de filmmakers om het gezicht van Blofeld pas in het vijfde filmavontuur te tonen. Maar niet in de benige gedaante van Dawson, die had immers al een schurk gespeeld in het eerste deel.

In Dr. No speelt Dawson een belangrijke bijrol, die van de sluwe professor Dent. Het is de enige Bond-film waarin we de acteur helemaal te zien krijgen. Dent beweegt zich in betere kringen. Bij de Queens Club speelt hij regelmatig een potje bridge met onder meer John Strangways, die al na een paar minuten wordt afgeknald door de Three Blind Mice en daarmee de dubieuze eer krijgt geschiedenis te schrijven als eerste slachtoffer uit de Bond-films. Wat we op dat moment alleen nog niet weten, is dat Dent opereert in opdracht van SPECTRE.

Prof Dent bij de Queens Club

Na diverse pogingen om James Bond van het leven te beroven, wordt het Dent te heet onder de voeten. Hij waarschuwt zijn meerdere, de geheimzinnige Dr. No. Deze geeft zijn handlanger een giftige tarantula om Bond voor eens en altijd het zwijgen op te leggen.

Bond overleeft de aanval van de spin, natuurlijk. Ook weet hij een aanslag van de Three Blind Mice na een wilde achtervolging ternauwernood te overleven. Tijd voor Dent om weer in actie te komen, hij zal Bond hoogstpersoonlijk omleggen in het huis van Miss Taro.

Maar Bond zou Bond niet zijn als hij de professor niet door heeft. Wij weten dat hij zich met zijn Walther heeft verschanst achter de slaapkamerdeur. Als Dent binnenkomt schiet deze zijn magazijn leeg op het bed, maar in plaats van Bond die daar ligt, is het een berg kussens. Dents spel is over. Bond schiet de professor in koelen bloede neer.

Een scène die in 1962 met moeite door de keuring kwam. Editor Peter Hunt herinnert zich dat Bond meerdere keren op Dent schoot. In de uiteindelijk montage bleven er twee schoten over. Niettemin bracht de tweede kogel die Bond in het inmiddels dode lichaam van Dent schiet destijds een schok teweeg in de bioscoopzaal.

Dent was dood, maar Dawson mocht in de twee volgende Bond-films van Terence Young onherkenbaar terugkomen.

Eerder speelde Dawson een beroemd geworden rol als de man die Grace Kelly moet vermoorden in Dial M for Murder (1954) van Hitchcock. In 1967 zou Dawson nog meespelen in de Italiaanse Bond-parodie Operation Kid Brother, met naast Neil Connery een parade van andere acteurs uit de Bond-films: Bernard Lee, Lois Maxwell, Daniela Bianchi en Adolfo Celi.

Dial M for Murder

Na James Bond heeft Dawson weinig noemenswaardige rollen meer gespeeld. Hij bleef echter actief tot een jaar voor zijn dood, onder meer in de laatste twee films van Terence Young. Anthony Dawson overleed in januari 1992 op 75-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker.