Journey to Blofeld's Hideaway

En zo kom je op een oude USB-stick nog een complete reportage naar Piz Gloria tegen. Begin zomer 2005 moet dat geweest zijn.

Alpen-uitzicht vanuit Stechelberg

Op weg naar het hotel in het Zwitserse Interlaken zie je al tientallen kilometers lang bergen om je heen. Je kunt niets anders dan omhoog kijken, zeker hoe dichter je bij de plaats van bestemming komt, hoe groter de hoop alvast een glimp van Piz Gloria op te vangen.

Dat is dus ijdele hoop. Dat gaat niet lukken. Waarom? Lees even verder.

De zelf uitgestippelde On Her Majesty's Secret Service-toer begint op het station van Lauterbrunnen, waar Bonds Zwitserse avontuur begint als hij met de trein arriveert. Een klein stationnetje, dat in werkelijkheid nog kleiner oogt dan in de film. Dat komt omdat ze in de film het eerste spoor niet gebruiken, dit is met een laag sneeuw vermomd als perron. Je kunt de rails wel zien liggen in de film.

Het is op datzelfde perron waar Bond, vermomd als Sir Hilary Bray, Irma Bunt en Grunther ontmoet. Ook Bonds collega Shaun Campbell staat daar verdekt opgesteld achter een krant.

De film verplaatst zich vervolgens naar een helikopter die richting Piz Gloria gaat. Waar deze opstijgt, is mij onbekend. Besneeuwd landschap is zo moeilijk te herkennen. Dus wordt de volgende stop meteen al de kabelbaan in het naastgelegen Stechelberg, als daar, in Lauterbrunnen, opeens een ander herkenningspunt opduikt: de muur met aan weerszijde trappen waar Bond een telefooncel induikt om contact op te nemen met Londen.

Geen telefooncel te bekennen op deze beroemde parkeerplaats

Die telefooncel bestaat niet. Of niet meer. Ook hier is het allemaal wat kleiner dan in OHMSS. Het stuk dat George Lazenby moet rennen lijkt veel langer in de film.

Plattegrond Lauterbrunnen: 1. Station Lauterbrunnen 2. Telefooncel (zonder telefooncel)

Vervolgens dus naar Stechelberg, waar Irma Bunt de meisjes uitzwaait en wordt opgepikt door haar handlangers omdat Bond is ontsnapt.

Tijdens het wachten op de cabine die naar boven voert, is al te zien hoe enorm stijl de kabelbaan naar Mürren loopt. Mürren is het bergplaatsje waar de cast en crew tijdens de opnamens van OHMSS in 1968/1969 verbleef. Het dorpje ligt 1638 meter boven zeeniveau, en aangezien Stechelberg op 867 meter hoogte ligt, ga je in één keer 771 meter de lucht in. Die wand omhoog naar Mürren is al zo imposant. Vanaf beneden is het niet te begrijpen dat daarboven mensen wonen.

Hup de kabelbaan in. Het dingt hangt er al een tijdje, dus zal het voor deze ene keer ook nog wel goed gaan.

Van Stechelberg 500 meter schuin omhoog naar Gimmelwald

Maar direct naar Mürren voert de kabelbaan niet, dus die 771 meter in één keer omhoog neem ik terug. Dat moeten er 500 zijn, want de eerste overstap is Gimmelwald, pas daarna komt Mürren. Vanuit daar naar halte Birg (ook bekend uit de film) en vervolgens naar de Schilthorn, ofwel Piz Gloria.

De reis per kabelbaan duurt zo’n dertig minuten in totaal en ziet er schematisch als volgt uit:
• Stechelberg (867 m.)
• Gimmelwald (1367 m.)
• Mürren (1638 m.)
• Birg (2677 m.)
• Schilthorn/Piz Gloria (2970 m.)

Plattegrond Schilthornbahn: 1. Stechelberg 2. Gimmelwald 3. Mürren 4. Birg 5. Piz Gloria

En als je denkt: dat komt rechtstreeks van Wikipedia. Dat klopt. Dat heb ik er na mijn bezoek aan Piz Gloria zelf opgezet.

Uitzicht op Birg vanuit Mürren

Na die rit van een halfuur is opeens duidelijk waarom Piz Gloria vanuit Interlaken, of Lauterbrunnen, of Stechelberg, of zelfs vanuit Mürren, niet te zien is. Het ligt niet alleen hoog in de Alpen, het ligt ook diep in de Alpen. Het is met uitstek dé perfecte schuilplaats voor een boef van het kaliber Blofeld.

In de film ziet het er allemaal even prachtig uit, die fantastische helikoptervlucht naar Piz Gloria. Maar in het echt is het pas goed merkbaar hoe ver je van de bewoonde wereld  bent. Dat de rit naar boven zo lang duurt, had ik niet durven dromen. Het is dé grote verrassing van de dag. Want eenmaal boven aangekomen – het gebouw Piz Gloria zelf valt, ik durf het bijna niet te zeggen, wat tegen...

Piz Gloria in de mist

Het is dan wel het beroemde Piz Gloria. Als het gebouw eenmaal opdoemt daar eenzaam op die berg, dan doet dat heus wel iets met je. En eindelijk, je bent er nu echt geweest! Zo vaak over gehad, zo vaak over gedroomd... Misschien dat het daarom een tikkeltje minder is dan gehoopt.

Het gebouw is niets meer dan een draaiende Van der Valk op bijna drie kilometer hoogte. De warmte die het filminterieur uitstraalde is ver te zoeken. De gerechten zijn ook aardig aan de prijs en als zich vervolgens een dikke wolk mist om het gebouw drapeert, is het adembenemende uitzicht opeens ook verdwenen.

Nee, Piz Gloria moet het niet hebben van de gastvriendelijkheid. Piz Gloria moet het hebben van James Bond. Toen al, en nog steeds. Zonder OHMSS was het een machtig mooie uitkijktoren geweest, maar lang niet zo beroemd.

Piz Gloria bestaat bij de gratie van 007.

Als je dan toch in Lauterbrunnen bent, en de hoofdact Piz Gloria is achter de rug, ga dan naar Bern. Van daaruit een krap uur met de auto. Daar is de Bärengraben te zien en de naastgelegen Nydeggbrücke, waar Bond met Tracy en Draco aan komt rijden. Bond stapt vervolgens uit bij het kantoor van de gebroeders Gumbold, wat in werkelijkheid Hotel Schweizerhof is. Daarnaast bevindt zich de Heiliggeistkirche, die in beeld komt als Gumbold na zijn lunch weer richting kantoor loopt.

De Heiliggeistkirche, me links het Schweizerhof en rechts het station

Aan de overkant van Schweizerhof is het station, dat ten tijde van de opnames in aanbouw was. Die bouwput wordt in de film gebruikt als Campbell een kopieermachine per hijskraan bij Bond aflevert op het balkon van Gumbold.

Verder bestaat de binnenstad van Bern uit prachtige gebouwen die op boogconstructies zijn gebouwd. Dat is in de film goed te zien op de achtergrond tijdens de autorit van Tracy en Draco.

Plattegrond Bern: 1. Bärengraben 2. Nydeggbrücke 3. Schweizerhof 4. Heiliggeistkirche

Helaas had ik tijdens mijn bezoek aan Bern, nu zes jaar terug, nog geen exemplaar van OHMSS op mijn iPhone beschikbaar. En hoe vaak je een film ook hebt gezien, in werkelijkheid is het moeilijk te bepalen welke locaties precies gebruikt zijn. Niet alleen omdat er in die veertig jaar tijd veel is veranderd, in een film worden locaties ook zonder excuus door elkaar gesneden.

Zo is het in Piz Gloria moeilijk zoeken naar de kamers van de patiënten of het laboratorium van Blofeld. Die bestonden namelijk alleen in de studio. Ik zal er toch niet echt naar gezocht hebben...

Om er een compleet ontdekjeplekje van te maken, hierbij de adresgegevens:

Lauterbrunnen
• Station: Bahnhofplatz, 3822 Lauterbrunnen 
• Telefooncel: Beim Alten Schulhaus, 3822 Lauterbrunnen

Stechelberg
• Schilthornbahn: Lengwald, 3824 Stechelberg

Bern
• Bärengraben: Grosser Muristalden 4, 3006 Bern 
• Nydeggbrücke: 3011 Bern 
• Heiliggeistkirche: Spitalgasse, 3011 Bern 
• Schweizerhof: Bahnhofplatz 11, 3001 Bern