Met de aanstelling van Timothy Dalton als de nieuwe James Bond halverwege de jaren tachtig, is er een geheim agent opgestaan die dezelfde energie als publiekslieveling Sean Connery uitstraalt – als hij een klap uitdeelt, meent hij het. Een ruwe bolster dus. Alleen is de verse 007 een tikkeltje té serieus, wat na de grappen van Roger Moore wellicht een verademing had kunnen zijn, maar zó'n enorme omschakeling is wel erg rigoureus; Dalton en Moore tonen beide uitersten van het Bond-karakter. Niet dat het een wedstrijd was, maar uiteindelijk trekt Moore met zeven films aan het langste eind. Dalton heeft er maar twee mogen maken.
On Her Majesty's Secret Service
 |
| Toneelrol in de jaren zestig |
Timothy Peter Dalton Legget wordt op 21 maart 1946 geboren in Colwyn Bay in Wales. Hij groeit op in het Engelse Belper. Nadat hij daar zijn middelbare school heeft doorlopen, meldt hij zich aan bij de toneelschool. Doordat hij al vroeg aan de bak kan in het theater, besluit hij de toneelschool zonder diploma te verlaten. Dit blijkt geen slechte keuze, want al gauw boekt hij zijn eerste succes voor de BBC-televisie en kort daarop komt zijn filmdebuut met The Lion in Winter (1968). Dit brengt hem onder de aandacht van de producers van de James Bond-films, die zojuist op zoek zijn naar een opvolger voor niemand minder dan Sean Connery.
 |
| Wuthering Heights (1970) |
Omdat hij zichzelf nog te jong vindt voor de rol van James Bond, slaat Timothy Dalton, 22 jaar, het aanbod voor On Her Majesty's Secret Service (1969) af. In plaats daarvan richt hij zich op kostuumdrama's en keert hij terug naar zijn eerste liefde: het theater.
Bond-producer Cubby Broccoli blijft de gedreven acteur nauwlettend in de gaten houden. Iedere keer als het er op lijkt dat Roger Moore er de brui aan gaat geven – en dat lijkt er sinds begin jaren tachtig bij iedere nieuwe Bond-film op – wordt Dalton weer op audiëntie gevraagd. Het kan bijna niet uitblijven: wanneer Moore (57 jaar) na A View to a Kill (1985) aankondigt écht te gaan stoppen, wordt Dalton, inmiddels gerijpt als acteur, voor de zoveelste maal benaderd.
Opname uitgesteld
Timothy Dalton mag zich bijna de vierde acteur in de rol van 007 noemen, ware het niet dat de opnames van deze vijftiende Bond-film The Living Daylights (1987) worden uitgesteld. Dalton die ook heeft getekend voor de film Brenda Starr, komt hierdoor in de knel met zijn dubbele contract - hij moet de rol van James Bond opnieuw aan zijn neus voorbij laten gaan.
 |
| Timothy Dalton met voorganger Roger Moore en opvolger Pierce Brosnan (1996) |
Regisseur John Glen heeft zijn oog inmiddels laten vallen op de Australische acteur Sam Neill. En na een overtuigende screentest lijkt het erop dat Neill zich 'Bond nummer vier' mag gaan noemen. Producer Albert R. Broccoli spreekt echter zijn veto uit, hij vindt Neill bij nader inzien toch niet geschikt. De jonge Ierse acteur Pierce Brosnan kan daarentegen wél op Broccoli's goedkeuring rekenen, dus wordt Brosnan een smoking aangemeten om als opvolger van Roger Moore te beginnen aan de opnames van de nieuwe Bond-film.
Met dank aan Remington Steele
Brosnan heeft zojuist furore gemaakt als Remington Steele in de gelijknamige Amerikaanse tv-serie. Dit bevalt zender NBC blijkbaar zo goed, dat Brosnan contractueel gedwongen wordt om een laatste vijfde seizoen op dat succes te maken - in dezelfde periode als de opnames van The Living Daylights zullen plaatsvinden. Intussen wordt ook bekend dat de opnames van Brenda Starr worden uitgesteld, zodat niets Timothy Dalton meer in de weg staat om alsnog de felbegeerde rol aan te pakken. Eindelijk.
De Bond van Fleming
 |
| The Living Daylights |
In zijn eerste film The Living Daylights weet Dalton een juiste combinatie te vinden tussen humor en hardheid. Zijn Bond is duidelijk minder clownesk dan die van Moore, maar op bepaalde momenten heeft hij zeker wel de lachers op zijn hand. Bij zijn tweede film Licence to Kill (1989) is het lachen hem echter vergaan en gaat hij op de harde toer. Deze tweede rolprent is nog een stuk grimmiger dan zijn voorganger en deze realistische benadering is volgens het bioscooppubliek wel erg zwaar aangezet. Bovendien wordt de combinatie tussen humor en actie inmiddels op een veel toegankelijkere manier verbeeldt in films als Lethal Weapon (1987), Die Hard (1988), de derde Indiana Jones (1989) en de vernieuwde Batman (1989). Voor het eerst sinds On Her Majesty's Secret Service (1969) laat het publiek het afweten bij een Bond-film.
 |
| Met Carey Lowell in Licence to Kill (1989) |
Tel daarbij op dat met het vallen van de Berlijnse Muur de Koude Oorlog ten einde is, waardoor de geheim agent passé lijkt en Dalton is daar, volgens critici, gedeeltelijk verantwoordelijk voor. Pas later blijkt dat een beroerde campagne hier mede debet aan is.
Een derde Bond-film
Echt rouwig is Timothy Dalton hier niet om. Het mediacircus rond de Bond-films kunnen hem gestolen worden en wars van roem is hij altijd al geweest. Een derde film behoort zeker nog wel tot de mogelijkheden, maar als deze telkens wordt uitgesteld, vindt Dalton het mooi geweest. Wanneer in 1994 wordt aangekondigd dat de volgende Bond-film GoldenEye (1995) gaat worden, bedankt Dalton voor de eer - nog geen twee maanden later wordt Pierce Brosnan geïntroduceerd als de nieuwe James Bond.
Het moment dat Dalton zich naar eigen zeggen weer helemaal 'vrij' voelt, is halverwege de jaren negentig als hij over Holywood Boulevard rijdt. Daar doemt opeens een billboard op met drie enorme James Bond-acteurs: Sean Connery, Roger Moore en… Pierce Brosnan.
 |
| Als Simon Skinner in Hot Fuzz (2007) |
Na zijn kortstondige Bond-carrière is Dalton weer geregeld op de planken te bewonderen. Hier en daar doet hij nog een tv-serie, waarvan het intelligente Framed (1992) zeker de moeite waard is, en zo nu en dan een filmrol. Zijn bijdrage aan Hot Fuzz (2007) wordt alom geroemd vanwege, geloof het of niet, zijn komische talent.
 |
| Penny Dreadful |
Persoonlijk
Timothy Dalton heeft lange tijd een relatie gehad met de tien jaar oudere actrice Vanessa Redgrave. In 1997 trouwde hij met de meer dan twintig jaar jongere Oekraïense componist Oksana Grigorieva. Samen hebben ze een zoon, Alexander (1997). Grigorieva wordt later vooral bekend om haar onstuimige relatie met acteur Mel Gibson en de strijd om de voogdij van hun dochtertje.
 |
| Timothy en Alexander Dalton |
De Bond-films met Timothy Dalton
1987 — The Living Daylights
