De nieuwe James Bond trekt veel mensen naar de bioscoop, zowel in Nederland als wereldwijd. Maar het coronaleed bij de Nederlandse bioscopen is daarmee nog niet geleden. De verwachting is dat de bezoekersaantallen in heel 2021 als gevolg van de vijf maanden durende lockdown nog lager uitvallen dan vorig jaar, toen er ook een lockdown was — maar dan minder lang.
Door Koos Schwartz voor Trouw
Door de coronacrisis liep het aantal bioscoopbezoeken vorig jaar fors terug: met 56 procent. De Nederlander ging in 2020 gemiddeld een keer naar de bioscoop, nog niet de helft van het gemiddelde daarvoor, blijkt uit onderzoek van ABN Amro. De in 2020 verkochte tickets waren tezamen goed voor een opbrengst van 151,6 miljoen euro. In 2019 was dat nog 347,6 miljoen euro. De omzet die bioscopen halen met de verkoop van drankjes, popcorn en andere happen zit daar nog niet in. Bij grote bioscoopketens zijn die goed voor 25 tot 30 procent van de totale omzet.
Die opbrengst van vorig jaar (151,6 miljoen) zal dit jaar niet worden gehaald, verwacht econoom Gerarda Westerhuis die voor ABN Amro onderzoek deed naar de bioscoopbranche. Tot en met de voorlaatste week van oktober lag de ticketverkoop nog 17 procent lager dan in dezelfde periode van vorig jaar. Dat verlies wordt in de laatste twee maanden niet goedgemaakt.
Herstel kost tijd
Westerhuis denkt dat 2022 beter zal worden voor de branche. Maar dat pas in 2023 de opbrengsten van 2019 weer in zicht komen. “Het herstel kost tijd. Dat komt onder meer doordat veel ouderen de bioscoop nog mijden”, zegt ze.
De bioscopen hebben er bovendien nog wat probleempjes bij. Films kijken via Netflix, Disney plus, HBO Max en andere streamingdiensten is in coronatijd populairder geworden. Er zijn nieuwe streamingdiensten bijgekomen, van Paramount en Universal, en het aanbod is groter geworden. Bovendien wordt de tijd dat films exclusief in de bioscoop draaien – en nog niet gescreend kunnen worden – kleiner.
Er zijn nu zelfs al films die gescreend kunnen worden terwijl ze hun debuut in de bioscoop maken. Toch verwacht Westerhuis dat die exclusieve periode zal blijven, al wordt ie dan wat korter. Jongeren willen een nieuwe film graag in de bioscoop zien. Bovendien zijn maar weinig kijkers bereid om fors extra te betalen voor een nieuwe film die zij screenen. Om de film Black Widow op Disney Plus te zien moesten kijkers 21,99 euro aftikken.
Meer luxe en sfeer
Om die toenemende concurrentie het hoofd te bieden adviseert Westerhuis bioscopen te investeren in luxe, sfeer en beleving: in grote schermen, goed geluid, luxe stoelen en een breder aanbod van happen en dranken. Ook vertoningen op groot scherm van sportwedstrijden, concerten, opera- en balletvoorstellingen kunnen mensen naar de bios lokken, meent zij.
De bezoeken aan Nederlandse bioscopen mogen drastisch zijn afgenomen, elders in Europa was de terugval nog groter. In landen als Ierland, Italië, Frankrijk, België en Spanje bedroeg die tegen de 70 procent of iets meer. Het Verenigd Koninkrijk spande de kroon: 75 procent minder bezoekers in 2020 dan in 2019. In 2021 is het bezoek inmiddels wel hoger dan in 2020.