Voor even één

Je zal een dezer dagen maar naar RTL 7 kijken en worden gegrepen door het Bond-virus. Alles wat je hartje begeert, ligt voor het oprapen. Zelfs alle muziek van Moonraker is voorhanden alsof het er nooit niet is geweest. Het lijkt mij een heerlijke tijd om nu aan te haken, dan heb je tot de release van Bond 26 iets nieuws te ontdekken over 007.

‘Alles op z’n tijd’, zoals mijn goede vader zei. Het zijn ‘the very words I live by’, om Bommel en Bond maar eens op één regel te citeren. Zo is het nog steeds wachten op een uitgebreide soundtrack van A View to a Kill en GoldenEye — ik durf er mijn DB5 op te verwedden dat we die aankondiging nog vóór het eind van dit jaar krijgen. De nieuwe lichting Bond-fans wordt daarmee op zijn wenken bediend. En het zij ze gegund, omdat ik het ons zo gun.

Toch ben ik benieuwd welke jongeling daadwerkelijk blijft hangen bij alle doorzichtige trucages van zestig jaar geleden, zoals mijn eigen kinderen er een handje van hebben door bij alle capriolen die James Bond uithaalt met een filmprojectie in zijn rug te roepen: ‘nep!’ Dat doen ze om mij te pesten, dat is overduidelijk, want vorige week, tijdens de week tegen het pesten, hebben ze zich welgeteld één week weten in te houden.

Zoals een kijker via social media schrander opmerkte, ik citeer:

‘Alle 007-films keurig op volgorde in de kast staan en toch maar weer de 42 reclameblokken tijdens You Only Live Twice op RTL7 voor lief nemen. Is ooit wetenschappelijk onderzoek naar dit fenomeen gedaan?’

En zo werkt het wel. Ook ik ben dagelijks toch even benieuwd naar de aankondiging, de beeldkwaliteit en de beeldverhouding. Met dit verschil dat ik bij het eerste reclameblok steevast afhaak. De beeldkwaliteit is overigens bepaald niet slecht, de beeldverhouding daarentegen is een affront. Aan de andere kant, als dat wat je op het scherm ziet boeiend genoeg is, boeit het niet dat je een kwart aan beeld verliest. Zo ben ik ook ooit begonnen met James Bond, op een klein vierkant scherm nota bene. Je wist niet beter of een film zag er zo uit — en toch werd ik gegrepen.

Om terug te komen op de opmerking hoe het toch kan dat er weer massaal naar Bond op de buis wordt gekoekeloerd, terwijl velen de serie, of in ieder geval enkele favoriete delen, toch minimaal op een dvd van 25 jaar oud in de kast hebben staan. Voor een deel van de kijkers is het ongetwijfeld de hang naar nostalgie die de oude films met zich meebrengen. Het is het totaalpakket van beeld en geluid dat je weer even terugbrengt naar een onbezorgd gevoel van toen je jong was. Van het aankomende avontuur in een ongrijpbare wereld die ergens op de onze lijkt, maar zodanig is verpakt in luxecellofaan, dat het betoverend werkt.

Het is net als bij de Top 2000 het idee dat iedereen op hetzelfde moment naar hetzelfde liedje luistert. Dat we voor even één zijn, weg van de polarisatie waar we op elk ander moment mee te maken lijken te hebben. RTL 7 verbroedert; we houden immers allemaal van James Bond.

Bijna allemaal.

Bij een foto van een tv-scherm met een scène uit Dr. No, waarin Bond en Honey zojuist zijn schoongeschrobt in het hoofdkwartier van de dokter, schrijft een kijker op de socials: ‘Mijn god wat een niveau #007’. En ja, ook die heeft gelijk, want met de ogen van nu is veel niet meer om aan te zien. Wil je het niveau van 007 van zestig jaar geleden kunnen waarderen, dan moet je daar je best voor doen. Wie op de bio klikt van deze reageerder ‘love meat, rechts voor z’n raap’ kan overigens vraagtekens zetten bij diens bereidwilligheid te nuanceren…

Gaandeweg deze maand komen we steeds dichterbij de films van nu, met films van filmmakers van nu die de ogen van nu prima aankunnen. Zo valt er voor iedere smaak wel iets te vinden. Ook dat is James Bond.
En voor wie onverhoopt in geen van de 26 films iets herkent, is daar binnenkort (‘binnenkort’ als relatief begrip) de James Bond van Denis Villeneuve. De nieuwe regisseur raffelt eerst zijn Dune-trilogie af alvorens met 007 aan de slag te gaan. Dat stel ik mij tenminste zo voor. Nu hij eindelijk een Bond-film mag maken, moet dát toch de hoogste prioriteit hebben? Daar verbleekt zo’n Dune toch bij? Alle goede ideeën, alle ingevingen die hij krijgt, die moet hij bewaren voor zijn Bond-film. Want Bond verdient alleen het aller beste.

Dan wordt er gesproken over een origin-film, een film waarin we te zien krijgen hoe James Bond 007 is geworden, en daar zou hij dan een jonge, onbeschreven Bond voor nodig hebben. Ik vraag me sterk af of we zitten te wachten op zo’n verhaallijn. Dan kost het namelijk minstens nóg een film die een beetje voelt alsof we naar een Bond-film kijken.

Ik denk dat we met Casino Royale in 2006 al een aardige Bond Begins hadden, waarin we zien hoe hij zijn 00-status verdient. Dat is ver genoeg terug in de tijd. In Skyfall werd Bonds jeugd er handig bijgepakt, zonder te verzanden in flashbacks in sepiakleuren. Thank god… Ook voor The Living Daylights (1987) was ooit een beginnersverhaal bedacht, maar producent Cubby Broccoli besloot wijselijk om het met een nieuwe 007 toch bij het oude vertrouwde te houden.

Tegelijk vrees ik bij de nieuwe Bond voor een nieuwe trilogie. Opnieuw een doorlopend verhaal dat zijn uiteindelijk apotheose pas in deel drie krijgt ergens in 2035 als we mazzel hebben. Een pad dat we met de Bond-films van Daniel Craig al hebben bewandeld. Die kant zal het uiteindelijk toch op gaan, want Denis Villeneuve maakt graag films waar geen eind aan lijkt te komen. En daar is de jeugd van tegenwoordig wel voor te porren, aldus de regisseur. Zo houdt de jeugdige kijken van lange doorwrochte films, zag de regisseur aan het enthousiasme waarmee Oppenheimer van Christopher Nolan werd ontvangen; ik moet die film nog steeds af zien.

Ik ben wat dat betreft meer van de school van Alfred Hitchcock: ‘The length of a film should be directly related to the endurance of the human bladder.’ James Bond kan wel wat Hitchcock gebruiken, die zelfs zijn meest angstaanjagende films met een knipoog bracht.

Overigens kon ook Psycho (1960) rekenen op hoongelach bij de jonge kijkers bij mij thuis. Zelfs Jaws (1975) werd ‘saai’ gevonden. Toen ik het laatst probeerde met The Towering Inferno (1974) haakte de jongste al af bij de begintitels: ‘Zo’n lange intro, dan heb je je popcorn toch al op?’

Er is nog een lange weg te gaan…

Deze column verschijnt ook bij James Bond Nederland.