Vierkant

Sinds Bond-villain Elon Musk in het najaar van 2022 zijn tentakels over Twitter liet glibberen, gaat het bergafwaarts met het platform. Ik vind het bijzonder jammer dat de vogel inmiddels is vervangen door een X. Vooral omdat de meeste bezoekers van mijn blog via Twitter kwamen.

Aangezien het via X allemaal niet meer loopt (de meeste berichten die ik plaats krijgen hooguit twee, drie likes en zelden nog een retweet of ‘repost’ zoals dat nu moet heten), ben ik maar eens gaan kijken of ik via een ander kanaal de aandacht kan trekken.

Facebook had ik al opgezegd; te onoverzichtelijk, teveel ruis, gewoon heel onprettig. En zo kwam ik als vanzelf bij Instagram uit. Van precies dezelfde Meta-moeder als the social network, maar net iets anders en in mijn scheve optiek net iets vriendelijker, al zal het in de praktijk allemaal één pot nat zijn.

Ik dus naar Instagram. En ik moet zeggen dat ik me daar in de twee weken dat ik er nu op zit best vermaak. Niet zozeer door de berichten die ik daar tegenkom; ik ben vooral tevreden over mijn eigen bijdragen.

Dat zit zo. In een gekke bui ben ik wat gaan knutselen. Instagram is vooral van het uiterlijk, niet van de inhoud. Al is de inhoud die ik plaats uitermate onderhoudend: clipjes uit James Bond-films.

Ik beperkt mij deze periode tot de jubilarissen Goldfinger en The Man with the Golden Gun, en plaats, vooralsnog dagelijks, een clipje van één tot twee minuten uit de film. Met een simpel ontworpen anniversary-kadertje zodat er nog een beetje eigen werk aan zit.

Het aparte van die clipjes, ‘reels’ volgens Instagram, is het formaat. Eén bij één. Oftewel: vierkant. Dat vierkante heeft iets hips. Iets leuks aparts, heb ik altijd al gevonden, ook bij het gebruik van foto’s op dit blog die ik niet zelden als vierkant plaats.

Voor filmbeelden werkt dat net iets anders, want geschoten in de breedte, naturally. Ik stoor mij ronduit groen en geel aan verticale opnamen. Dat is puur luiigheid. Alles en iedereen filmt tegenwoordig met zijn mobiel en weinigen nemen de moeite om hun toestel een kwartslag te draaien om met twee handen een leuk shotje te maken. Nee hoor, lekker uit de losse pols een ongeluk zwieren van links naar rechts. Niet om aan te gluren, de kijker wordt er kotsmisselijk van, maar de socials vreten het als warme broodjes en de hartjes vliegen je om de horen, dus er zal wel iets goed gaan.

Vierkante beelden kan ik daarentegen beter aan. Het is vooral een uitdaging om het shot zodanig te perfectioneren dat de scène, ook met links en rechts verlies van beeld, overeind blijft. Ik heb er zelfs lol in gekregen.

Als ik nu na twee weken naar mijn eerste pogingen kijk, denk ik: wat een amateur was ik toen! Ik heb mijzelf sinds die tijd zoveel nieuwe montagetrucjes aangeleerd, dat mag niet onvermeld blijven. En doe er je voordeel mee zou ik zeggen! Zelfs de social mediaredacteur van 007.com kan er wat van leren, daar zit sowieso geen groot licht aan de stuurknuppel. ‘Happy birthday Honor Blackman’, toeterde @007 in december destijds op Twitter bij een vierkante foto; de actrice was eind augustus jarig. Ja, ze leefde nog wel in die tijd, godzijdank. ‘Met welke Amerikaanse bondgenoot van Bond zou jij ten strijde trekken?’, vroeg 007.com via de socials vorig jaar. Je mocht onder meer kiezen uit Jack Wade die te zien was in GoldeneEye en The World Is Not Enough… En laatst nog werd op het officiële Bond-kanaal een knuffelbeer te koop aangeboden ter ere van Goldfingers vijftigste verjaardag…

Wat betreft mijn eerste Instagram-clipjes, die zijn nog wat statisch. In de opening van The Man with the Golden Gun, mijn eerste poging, zien we eerst een establishing shot van Scaramanga’s eiland. Andrea Anders in het midden, links blijft een klein stukje zee over, rechts de rotsformatie. In het tweede shot komt Nick Nack aanlopen met een vol dienblad, gevolgd door de camera. Tot zover niks aan de hand. Het derde shot is gelijk aan het eerste, en nu komt het: rechts loopt Nick Nack in beeld, in het midden zit dus Andrea en rechts komt Scaramanga de zee uit lopen. Met een vierkant beeld is het kiezen wat je nu wilt laten zien. Tenminste, dat dacht ik in eerste instantie.

Dus in de versie die nu nog op Instagram staat, is Nick Nack verdwenen. We horen enkel het gerinkel op het dienblad. Ik heb ervoor gekozen de meest linker kant van het beeld te gebruiken, want hierin introduceert de schurk zich. Daarna was het nog best ingewikkeld om die zoom naar de derde tepel goed in beeld te houden, zonder dat de personages Scaramanga en Andrea half uit het kader verdwijnen. Dat lukte ook niet helemaal, maar toen was ik dus nog niet zo slim om zélf binnen het vierkantje te pannen. En dat mag de vondst van 2024 worden genoemd!

De nieuwe versie van diezelfde scène, nog niet gepubliceerd overigens, laat in het derde shot zowel Nick Nack (rechts) als Scaramaga (links) in beeld zien; terwijl het origineel een vaststaand shot is, verschuift het kader in mijn montage namelijk van rechts naar links. Pure blasfemie, ik weet het, maar het is nooit míjn idee geweest om vierkante beelden toe te staan.

In de Moneypenny-scène uit Goldfinger was het een uitdaging om Sean Connery en Lois Maxwell beide in beeld te houden. De camera van Ted Moore zwenkt en zoomt op een natuurlijke manier in die scène, iets wat mij als kijker nooit was opgevallen. Maar zelfs in een bestaande camerabewegingen is het mogelijk om een eigen beweging in te brengen, al luistert het voor het beste resultaat bijzonder nauw.

Alsof ze zestig jaar geleden wísten dat vierkant de norm zou worden, mag het gezegd dat de actie in een veelvoud aan shots uit Goldfinger en The Man with the Golden Gun netjes gecentreerd zijn geschoten. Bijkomend montagevoordeel bij deze twee klassiekers is het beeldformaat. De films werden gedraaid in een aspect ratio van respectievelijk 1.66:1 en 1.85:1, dat is van zichzelf al iets vierkanter dan het meer voorkomende 2.39:1 dat bijna alle andere Bond-films hebben; het formaat met boven en onder dikke zwarte balken.

Het kan nooit lang meer duren voor de eerste vierkante James Bond-film verschijnt. Voor de puristen zal Bond 26 in een select aantal theaters in breedbeeld worden uitgebracht, de jeugdige kijkers met hun vierkante ogen mag zich tegoed doen aan de Instagram-versie van de film. Met een beetje moeite van de makers zullen de vierkante kijkers net zo’n complete film voor ogen krijgen. Daar sta ik vierkant achter.

Deze column verschijnt ook bij James Bond Nederland.