Het belang van een goede muziekscore

Met Thomas Newman aan boord voor Skyfall (2012) klonk James Bond ineens volwassen. Het was niet gelijk ‘bang!’ wat een dijk van een score, en het was niet dat ik David Arnold na vijf keer beu was. Het was alleen anders dan de (overigens heerlijke) overstuurde koperblazers, wá wáá! Minder een poging tot John Barry. Frisser. Een eigen Skyfall-geluid. ‘Volwassener’, pleeg ik mij onbeholpen uit te drukken...

Het is voor een niet-muziekdeskundige lastig om muziek onder woorden te brengen. Als James Bond-deskundige daarentegen ken ik de Bond-muziek van haver tot gort. Een goede muziekscore voor een Bond-film is dan ook van levensbelang.

De bijdrage van Thomas Newman aan de Bond-films is beperkt. Hij kwam mee in het kielzog van regisseur Sam Mendes. Na Skyfall mocht hij de boel nog een keer kopiëren voor Spectre (2015). Twee soundtracks die nagenoeg inwisselbaar zijn, zij het dat de eerste betere tracks heeft. De klank en kleur is verder exact hetzelfde.

David Arnold had daar op zich ook een handje van. Veel van zijn werk is inwisselbaar. Met hier en daar wat technorommel voor een quasi modern tintje. Bij zijn (voorlopig) laatste Bond, Quantum of Solace (2008), liet Arnold zich sinds zijn debuut Tomorrow Never Dies (1997) van zijn beste kant horen. Lang niet alle nummers uit Quantum of Solace liggen even prettig in het gehoor, maar een track als Night at the Opera mag een parel worden genoemd.

Zo ook bij Newman, die in zijn sfeerbeschrijvingen beter voor de dag komt dan in zijn actiemuziek. Dat is gewoon een bak herrie. Maar tracks als New Digs, Jellyfish (met name het tweede gedeelte), Someone Usually Dies en Newmans mysterieuze Skyfall, voegen een derde dimensie toe aan de feeërieke beelden van Roger Deakins.

Een naam als John Barry, die vele malen garant stond voor onvergetelijke melodieën, is een wereldwonder dat eens per filmserie voorbijkomt. Die man wist zelfs bij de door zichzelf gecreëerde Bond-sound te differentiëren. Het onbeschrijflijk aantal steengoede thema’s dat hij voor James Bond heeft gecomponeerd, is welhaast een onmenselijke prestatie te noemen. Keer op keer. In totaal elf keer. Uniek.

John Barry’s cameo in The Living Daylights (1987)

Onlangs kwam ik tot de schrikbarende conclusie dat ik Casino Royale (2006) toch minder goed vind dan ik dacht. Voornaamste reden: de muziek. Ik stoorde mij er opeens aan. Te voorspelbaar misschien. Te weinig afwisseling. En ja, wellicht door het gebrek aan de James Bond Theme. Daarom werkt juist die laatste scène zo goed. Die laatste track is fenomenaal. Maar ja, die eer gaat dan weer naar John Barry (en naar Monty Norman).

Inmiddels schijn ik de film Skyfall te verkiezen boven Casino Royale, omdat die eerste score mij meer doet dan de tweede en ik James Bond na zoveel keer meer op gevoel kijk dan op ratio — ik weet toch al wat er staat te gebeuren.

Nu is dus Hans Zimmer aan zet om de nieuwe Bond-film No Time to Die naar een hoger plan te tillen.

Hans Zimmer. Niet te geloven eigenlijk. Nooit gedacht dat hij nog eens een Bond-score zou gaan verzorgen. Hoewel een klasse apart doet hij mij qua voorgangers nog het meest denken aan Thomas Newman; Newmans eerdergenoemde Jellyfish klonk voor mij in eerste instantie als Zimmers Batman.

Het nieuws rond Hans Zimmer is nog helemaal niet definitief. Of misschien wel, maar wij weten het officieel nog niet. Ook niet of Zimmer het in dat geval helemaal alleen gaat doen en of hij de hulp in roept van een van zijn vele minnions. Met de naam Hans Zimmer op de poster voel ik mij al gelijk een stuk zekerder over de kwaliteit van No Time to Die dan met de onbekende Dan Romer in de credits. Hij was toch een van de, voor mij, weinige twijfelgevallen binnen de nieuwe Bond-productie.

We zullen waarschijnlijk nooit te horen krijgen wat Romer creatief van mening verschilde met de bazen van James Bond. Ik had zelf door beider veelgebruik van elektronische muziek een beetje een Éric Serra-dejavu, die overigens enkele zeer prettige tracks voor GoldenEye (1995) heeft gecomponeerd. Dat die film een geheel eigen kleur binnen de Bond-films oproept, is grotendeels aan hem te danken.

Het contract met Hans Zimmer levert zonder twijfel een melodieus geheel op; hij is een van de grootste componisten van deze tijd. Of het ook écht als James Bond klinkt, is nog maar de vraag. Thomas Newman heeft bewezen dat dat niet noodzakelijkerwijs nodig is. Het inhuren van David Arnold zou een veilige keuze zijn met minimaal gelijk stand. De keuze voor Dan Romer — die gok was voor mijn gevoel te groot.

Onderga die nieuwe soundtrack straks vooral zelf en oordeel naar eigen gevoel. Zoals dat met muziek werkt, dat geldt ook voor de titelsong: hoe vaker je het hoort, hoe beter het straks binnenkomt in de bioscoop.

En dan wil ik nu toch écht wel een keer die complete soundtrack van John Barry’s perfecte Moonraker (1979) tegen mijn trommelvliezen! Misschien dat Dan Romer nog een gaatje heeft...