Je kunt nog steeds stemmen op de top 25 James Bond-songs. Dinsdagavond, tijdens de 53e verjaardagspartij van Daniel Craig, zijn alle James Bond-titelsongs in volgorde van populariteit te horen op NPO Radio 2. Net als bij de Top 2000 blijft het fijn je favoriete nummers op de nationale radio te horen tegelijk met zeventien miljoen andere luisteraars.
Nog meer dan favoriete Bond-films heb ik favoriete Bond-songs. Tussen de 25-plus songs (want er zijn meer dan dat), is er maar een handjevol dat ik minder graag beluister. En dan nog, als één van deze mindere op een verdwaalde radiozender voorbijkomt, zing ik automatisch mee. Met plezier.
De bodem van de Bond-songs bestaat vermoedelijk uit Die Another Day, Another Way to Die en Another Song You Won’t Die For. Iets van die orde. En de potentiële winnaars? Toen ik vorige week contact had met medepresentator Cielke Sijben en zij mij vroeg om de voorlopige top 3 te gokken — die laat zich blijkbaar niet zo moeilijk raden.
De top 25 op Radio 2 is samengesteld uit de favoriete top 5 van de stemmers. Een ondankbaar klusje, want met de keuze op die vijf negeer je zeker tien even goede nummers.
Ervan uitgaand dat de gemiddelde stemmer de gemiddelde radioluisteraar is en dus een gemiddelde James Bond-kijker, hoeven we van de middenmoot van de songs geen hoge score te verwachten. Welke gemiddelde stemmer herinnert zich het majestueuze On Her Majesty’s Secret Service van John Barry? Of Shirley Basseys derde Bond-song, de heerlijke ballad Moonraker? Of pak ’m beet het fantastische rocknummer You Know My Name van Chris Cornell uit Casino Royale?
Zelfs de eerste nummer één-positie in Engeland, Writing’s on the Wall, is vast geen blijvertje; de song van Sam Smith haalde in Nederland als hoogste notering de 35e plaats in de Top 40. Dit ten opzichte van voorganger Skyfall die het in Nederland zes weken op nummer één volhield en in thuisland Engeland niet verder kwam dan een tweede plaats.
Beide titelsongs wonnen een Oscar. Een voorbode voor No Time to Die, de nieuwste Bond-song die inmiddels een jaar uit is. Het nummer van Billie Eilish is in Engeland de tweede Bond-song die het tot nummer één-hit wist te schoppen. In Nederland is het maar de vraag of de luisteraar het nog herkent (en de Academy als de film ooit nog eens uitkomt). Voor de top 25 verwacht ik geen hoge ogen.
Welke het relatief goed zal doen is For Your Eyes Only; in de nazomer van 1981 stond het nummer twee weken op één in de Top 40, tussen Rubberen Robbie en Anita Meyer, en zo nu en dan schuift Sheena Easton nog eens voorbij op de radio. In de beginjaren stond For Your Eyes Only zelfs nog in de Top 2000. Naar mijn smaak is dit een van de mindere Bond-songs. Ik vind het gewoon niet zo’n spannend nummer en weinig melodieus. Toch, als ik in de supermarkt tussen de potten pindakaas loop te graaien en Sheena Easton op de achtergrond hoor fluisteren, fluit ik ongegeneerd hard mee. Het is toch één van mijn liedjes.
Een nummer dat ik pas later ben gaan waarderen is Diamonds Are Forever, met zijn lekkere violen en blazers en o zo fijne basgitaar. Het heeft de typische Bond-sound van John Barry en het teleporteert mij altijd naar begin jaren 70, of althans waarvan ik denk hoe 1971 gevoeld moet hebben door de fotoalbums van mijn ouders.
Naast de 25 titelsongs (dat is inclusief James Bond Theme uit Dr. No en From Russia with Love van Matt Monro, waarvan een instrumentale versie voor de begintitels is gebruikt) zijn er de additional songs die elders in de film zijn gebruikt. In principe is From Russia with Love zo’n song. Daar zitten regelrechte juwelen bij. Eentje die ik echter niet meteen begreep, was bij het verlaten van GoldenEye in 1995. Daar klinkt over de eindtitels een hese stem begeleid door een gezapig deuntje. Het heeft toch zeker tien tot vijftien jaar geduurd om hier eindelijk de charme van in te zien. Te horen. Inmiddels vind ik The Experience of Love een bijzonder prettig nummer. Het heeft qua klank niets met James Bond te maken, maar ook buiten Bond bestaan heerlijke songs.
Het merendeel van die additional songs (die we dinsdag dus geen van allen zullen horen, daar is met twee uur radio en wat interessante kletspraat tussendoor geen tijd voor) zijn nummers die makkelijk voor James Bond-titelsong kunnen doorgaan. Mr. Kiss Kiss Bang Bang, dat uiteindelijk nergens in de film te horen is, enkel instrumentaal, zou in eerste instantie de titelsong van Thunderball worden. Een dijk van een nummer met de al even krachtige stem van Dionne Warwick (over de Shirley Bassey-versie ben ik minder enthousiast).
En zo zijn er meer van dit soort typische Bond-songs te noemen: Where Has Every Body Gone uit The Living Daylights en Surrender uit Tomorrow Never Dies. Surrender van k.d. lang (zonder kapitelen, net als a-ha) is stiekem zelfs beter dan de gebruikte titelsong van Sheryl Crow. Het Surrender-thema komt, net als dat van Mr. Kiss Kiss Bang Bang, verschillende keren terug in de filmscore en ligt meer in lijn met de Bond-sound.
Maar wat is nu precies die Bond-sound? Een musicoloog kan daar een mooie onderbouwde theorie op loslaten, voor de leek is het een spannende song begeleid door strijkers en blazers met een stevig stukje percussie, hier en daar een snerpende gitaar en natuurlijk een dijk van een stem. Elementen die bijna in iedere Bond-song ongeacht het tempo voorkomen en waarvan je bij de eerste tonen al gelijk voelt: dit is er een!
Wie vorig jaar de duit in het zakje van Billie Eilish hoorde, kan niet anders dan tevreden zijn over de Bond-sound. Ook al ligt het er deze keer niet zo dik bovenop, dit is toch echt een song waar je als Bond-liefhebber trots op mag zijn. Op het moment dat halverwege het nummer het orkest opkomt – dat geeft een heerlijk heroïsche gevoel, en dan moet de uithaal van Billie nog komen. Kippenvel. Iedere keer weer. Dit muziekstuk gaat het straks in de bioscoop waanzinnig goed doen.
En dat is uiteindelijk waar ze hun werk vooral moeten doen: op het bioscoopscherm. Natuurlijk staan de meeste Bond-songs stevig op eigen benen en zijn ze hun film in sommige gevallen zelfs ontstegen; het eerste doel is en blijft de begeleiding van de begintitels.
Hier komt gelijk mijn theorie om de hoek kijken, en ik wil bij dezen nogmaals benadrukken hoe belangrijk het is om de muziek die je in de bioscoop gaat beleven van te voren kent. Voor de titelsong is dat geen probleem, die gaat er bij de eerste keer No Time to Die in als koek. De rest van de muziekscore, waar we tijdens 163 minuten film veel meer van gaan horen, komt op dat moment voor het eerst binnen, en dat werkt emotioneel gezien nu eenmaal minder. Waarom sluiten we al die titelsongs na al die jaren nog steeds in ons hart en zit de luisteraar dinsdag ouderwets gekluisterd aan zijn transistor? Juist, omdat we met al die nummers een emotionele band hebben. En daarom móet de soundtrack van Hans Zimmer volgende maand uitkomen. Geen excuus, geen gezeur.
Maar vóór die tijd nog even stemmen als je dat nog niet hebt gedaan en voor morgen alvast veel plezier om 22:00 uur bij de Top 25 op NPO Radio 2. Ik weet zeker dat je favoriete songs voorbijkomen…
Deze column is ook verschenen bij James Bond Nederland.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten