Honderd jaar Christopher Lee

„To us, Mr. Bond. We are the best.” Hij is mijn favoriete Bond-schurk en het hoogtepunt in een guilty pleasure van een Bond-film: Christopher Lee als ‘the man with the golden gun’. Vandaag zou de acteur honderd jaar zijn geworden. Lee overleed zeven jaar geleden op 93-jarige leeftijd. Hij was tot het eind van zijn leven op het witte doek te bewonderen en liet zo’n tweehonderd filmrollen na. Een eerbetoon aan de man met het gouden pistool, Sir Christopher Lee. Een filmicoon:

4K or not 4K, that is the question

De bioscoopbeleving van Dr. No bij Vue Cinemas op 18 en 20 juni verschilt per theater. Zo zal de film in sommige Vue-bioscopen in 4K te zien zijn en in andere bioscopen in 2K. Dit is te checken bij het online reserveren. Momenteel heeft alleen Vue Alkmaar deze aanpassing doorgevoerd. Daar wordt Dr. No vertoond als XD Experience.

De kwaliteit in 2K zal onverminderd goed zijn, verzekert Tamara de Koning, theatermanager van Vue Alkmaar. De vestiging in Alkmaar heeft de luxe over zeven zalen te beschikken, waardoor een oudje als Dr. No eenzelfde voorkeursbehandeling krijgt als de meest recente films; Dr. No staat in Alkmaar gepland voor zaal 1.

Vue-bioscopen met minder capaciteit moeten zelf bepalen of ze de film in 4K of 2K aangeleverd willen krijgen. Voor theaters zonder 4K-projector is die keuze snel gemaakt.

Dr. No draait in juni tweemaal in de meeste Vue-bioscopen onder de noemer Vue Classic. Het is dit jaar zestig jaar geleden dat de film zijn première beleefde. Alleen de theaters in Alphen aan den Rijn en Gorinchem hebben de eerste Bond-film niet in hun programma opgenomen.

Wie wil weten welke bioscoop welke beeldkwaliteit van Dr. No afspeelt, kan het beste de website van Vue in de gaten houden. Ook tickets zijn via diezelfde link te bestellen.

Vanaf deze week in de bioscoop: ‘Operation Mincemeat’

Film met tal van Bond-verwijzingen

Een verhaal dat zo onwaarschijnlijk is dat het wel verzonnen móet zijn, is het op waarheid gebaseerde Operation Mincemeat. Een geheime operatie van de Engelsen tijdens de Tweede Wereldoorlog om Nazi-Duitsland om de tuint te leiden. Met niemand minder dan de ons bekende Ian Fleming als één van de bedenkers.

Johnny Flynn als Ian Fleming in Operation Mincemeat

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Ian Fleming werkzaam voor de Marine Inlichtingendienst onder leiding van admiraal Sir John Godfrey. Fleming was onder meer betrokken bij verschillende operaties, zoals ook Operation Goldeneye. Een naam die later werd gebruikt voor Flemings huis op Jamaica en als titel voor de gelijknamige film uit 1995.

Sir John Godfrey heeft model gestaan voor James Bonds meerdere M. Hoewel M een verzinsel is voor de Bond-boeken en -films, wordt deze naam in de Mincemeat-film alvast gebruikt door Fleming. Een koosnaam die de auteur in werkelijkheid gebruikte voor zijn moeder. Godfrey doet hem aan haar denken: afschrikwekkend, onmogelijk en veeleisend.

Ook Q-Branch wordt met een bezoek vereerd, incluis een oudere heer die nog net geen Q wordt genoemd. Wel haalt Fleming (Johnny Flynn, die we nog zouden kunnen kennen van Ben Sombogaarts Kruistocht in spijkerbroek, 2006) een horloge met een opvallende feature tevoorschijn: een cirkelzaagje, net zo een als waarmee Bond het vege lijf redt in de filmversie van Live and Let Die (1973). De truc met de haar uit Dr. No (1962) wordt ook in deze film toegepast, zij het op geheel andere wijze.

En zo zit Operation Mincemeat, waarover je beter zo min mogelijk kunt weten alvorens de film te zien, vol met verwijzingen naar James Bond. Fleming is overigens maar een bijfiguur, maar wel eentje die de eer krijgt de film van een voice-over te voorzien. Hij is de man achter de typemachine die, terwijl zijn kompanen in spanning afwachten of de operatie is gelukt, stevig doortikt (en rookt).

„In God's name Fleming, what are you writing?”
„Spy story.”

De eerste Bond-roman verscheen echter pas tien jaar later. Maar het past handig in de film.

De muziek is onmiskenbaar van de hand van tweevoudig Bond-componist Thomas Newman; de herkenning van het geluid van Skyfall en Spectre is nooit ver weg.

Tot slot duikt Paul Ritter op als lijkschouwer. Het werd zijn laatste filmrol. Ritter, die een minimale maar niet onbelangrijke rol speelde in Quantum of Solace (2008), overleed vorig jaar. Operation Mincemeat is aan hem opgedragen.

Paul Ritter als lijkschouwer in zijn laatste filmrol

Nog even dit: wat te denken van Johnny Flynn als volgende 007? Van Fleming tot Bond. Hij geeft hier een prima auditie.

Operation Mincemeat draait vanaf 19 mei in de Nederlandse bioscopen.

‘Dr. No’ in juni te zien bij Vue

update 17 mei 2022

De Vue-bioscopen brengen Dr. No terug op het grote doek. De eerste James Bond-film, met Sean Connery als 007, is te zien op zaterdag 18 en maandag 20 juni. De Bond-film wordt ‘vermoedelijk’ vertoond in 4K, laat Vue Cinemas desgevraagd weten.

Dit jaar is het zestig jaar geleden dat Dr. No in première ging. De eerste Bond-film zette direct de toon met harde actie, idyllische locaties, vrouwelijk schoon, een megalomane schurk en een onuitwisbare held. Een must voor iedereen die deze filmklassieker nooit eerder in de bioscoop heeft gezien.

Tickets zijn hier te bestellen.

Met dank aan Thomas Hobma voor de tip!

Nu in de bioscoop: ‘a-ha The Movie’

Het is vandaag de dag moeilijk te geloven dat a-ha’s Take on Me (1985) bij de eerste release helemaal niet aansloeg buiten hun geboorteland. Toch gaven de jongens van de band niet op, ze waren er heilig van overtuigd dat ze een wereldhit in handen hadden.

Take on Me wist een paar maanden later alsnog een wereldhit te worden en haalde prijs na prijs naar Noorwegen. Een sprookje volgde, nooit eerder haalde een Noorse band zoveel internationale successen. Toch waren de bandleden niet altijd tevreden. Veel liever droomden ze ervan om serieuze rocksterren te zijn, geen tieneridolen die in glossy magazines stonden.

Het is de liefde voor muziek die de band al veertig jaar bij elkaar houdt, niet de vriendschap. Niet geïnteresseerd in rijkdom of glorie, is het drietal wanhopig op zoek naar erkenning. Dit en zoveel meer is wat ze met elkaar gemeen hebben en het is daardoor zo onbegrijpelijk dat ze niet met elkaar door één deur kunnen.

Thomas Robahm en Aslaug Holm combineren archiefbeelden met nieuwe opnamen en interviews van de groep, en verwerken een aantal geanimeerde scènes nadrukkelijk in de stijl van Steve Barrons werk, in de destijds baanbrekende Take on Me-muziekvideo.

In 1987 wordt de populaire band gevraagd om de titelsong van de nieuwe James Bond-film The Living Daylights te verzorgen. Samen met de vaste Bond-componist John Barry duikt a-ha de studio in. Ook met Barry wil het niet klikken; de verschillende werkmethoden botsen nogal en a-ha wil meer een eigen sound in het nummer aanbrengen. Barry daarentegen giet er een Bond-sausje overheen, waardoor het nummer duidelijk een Bond-klank krijgt en minder klinkt als de nieuwe hit van a-ha.

Barry trekt uiteindelijk aan het langste eind. De Noorse band blijft met een bittere smaak achter en besluit voor hun volgende album Stay on These Roads hun eigen versie van The Living Daylights op te nemen. De strijd is niet voor niets geweest; deze James Bond-titelsong wordt door vele 007-fans op handen gedragen.

Hieronder de officiële versie, de versie van het album Stay on These Roads en de demoversie van The Living Daylights:

Eind deze maand alle Bond-films op Amazon Prime

Alle 25 James Bond-films zijn vanaf 30 mei beschikbaar op Amazon Prime Video. Momenteel zijn de Bond-films op Amazon enkel te huur en te koop. Wie een abonnement op Amazon Prime heeft, kan de Bond-serie vanaf eind deze maand gratis bekijken. De reeks is overigens maar enkele maanden beschikbaar via de streamingdienst.

Zoals gebruikelijk vallen Casino Royale (1967) en Never Say Never Again (1983), films die niet door Eon Productions zijn geproduceerd, buiten de boot. Deze films zijn en blijven wel te huur en te koop op Amazon Prime. Voor de rest komen alle Bond-films van Dr. No (1962) tot en met No Time to Die (2021) beschikbaar.

Amazon Prime is de eerste 30 dagen gratis, daarna kost een abonnement 2,99 per maand.

Eerste James Bond filmscript boven water

Geschreven door niemand minder dan Ian Fleming

Een filmtreatment van Ian Fleming is dankzij twee Londense antiquariaten weer boven water gekomen. Fleming schreef in 1956 een opzet voor een film gebaseerd op zijn derde James Bond-boek Moonraker (1955). Het filmidee telt 150 pagina’s en kent enkele wijzigingen ten opzichte van het bronmateriaal.

Persoonlijk had ik nooit eerder van dit vroege filmscript gehoord, terwijl het in 2015 bij veilinghuis Bonhams al onder de hamer kwam en destijds werd verkocht aan een particuliere verzamelaar. Het treatment is al die jaren bewaard in een map van The Rank Organisation, ooit de grootste Britse filmstudio.

Waar de 150 pagina’s (120 volgens de veiling in 2015) precies uit bestaan, is volgens een artikel in The Guardian nog steeds vrij onduidelijk. Miss Moneypenny komt in Flemings filmverhaal niet voor en Bonds baas M lijkt een compleet ander persoon dan die uit de boeken en films. Verder is het treatment vrij gedetailleerd en leest het volgens The Guardian lekker weg. Dat laatste was Fleming wel toevertrouwd.

Ian Fleming met Sean Connery op de set van From Russia with Love in 1963

Dat er wijzigingen tussen boek en filmscript zijn, is niets nieuws. Bij de filmadaptatie van Moonraker uit 1979 moet je zelfs heel goed zoeken om nog iets uit het boek te herkennen. Voor Die Another Day (2002) gebruikten de scriptschrijvers opnieuw Ian Flemings Moonraker als basis. Ditmaal met gebruik van de heldin uit het verhaal, Gala Brand, die in de filmversie van 1979 ontbreekt. Gaandeweg de ontwikkeling van het filmverhaal van Die Another Day bleek het personage van Gala Brand zo ver af te staan van het origineel, dat haar naam alsnog werd veranderd in Miranda Frost.

Bijzonder blijft de vondst van het treatment natuurlijk wel. Ian Fleming overleed al in 1964 en heeft bij leven nooit onder stoelen of banken gestoken dat hij zijn schepping uiterst geschikt vond als filmpersonage. Zo was de auteur enkele jaren ná het filmscript van Moonraker betrokken bij de totstandkoming van wat eind jaren 50 de eerste Bond-film had moeten worden: Longitude 78 West. Ook dit idee werd van tafel geveegd voordat er een film was. Wel gebruikte Fleming het verhaal als basis voor zijn volgende boek Thunderball, met alle gevolgen van dien...

Pas met de komst van producenten Cubby Broccoli en Harry Saltzman werd de film-Bond recht aan gedaan. Het lukte het producentenduo om een 007-serie uit de grond te stampen. Die serie viert dit jaar zijn zestigjarig jubileum.

Een sprankje hoop

James Bond Will Return. Da’s een prettige belofte. Maar geen belofte waar we zonder enig toekomstperspectief lang op kunnen teren. Een kleine stip op de horizon zou wel prettig zijn. Met een James Bond-tv-show in het vooruitzicht redden we het niet.

James Bond keert terug. Al zestig jaar. Wie mij ook vraagt of No Time to Die de laatste Bond-film is, wimpel ik simpel af met de laatste regel op de aftiteling. Het duurde deze keer inderdaad een eeuwigheid, maar dan toch de verlossende woorden. Een mager applausje uit de bioscoopzaal. Enkel de die hards waren tot de laatste kruimel blijven zitten.

Natuurlijk komt James Bond terug. Al was het maar voor de centjes. Eon Productions neemt de tijd om een weloverwogen afweging te maken — welke kant gaan we op? Moet Bond opnieuw herboren worden? Zijn strepen als 007 verdienen of is hij een ervaren spion? Gaan we verder met de tijdlijn die twintig jaar geleden met Die Another Day werd beëindigd of met een nieuwe? Gaan we helemaal terug naar de jaren 60? Of zelfs naar de jaren 50 waarin de boeken zijn geschreven? Wordt het niet eens tijd voor Young Bond? Of juist een ouwe? Pierce Brosnan als Sir James: count me in!

Pierce Brosnan in Gentlemen’s Journal, 2021

Een nieuwe weg inslaan blijft altijd een gok. George Lazenby was een gok, Daniel Craig was een gok. De ene gok is de andere niet. Dus waarom geen knoop doorhakken? We zien wel waar het schip strandt. We hebben hier te maken met Bond. James Bond. Zoveel kan er niet misgaan. En gaat het wel mis, dan nog deed Die Another Day de kassa’s flink rinkelen.

Voorlopig is het stil en blijft het stil tot het Barbara Broccoli en Michael G. Wilson een keer uitkomt. En dat is niet wat wij verdienen. Twee jaar lang was het No Time to Die voor en No Time to Die na. Wij deelden mee in de vreugde van het succes dat de film na anderhalf jaar uitstel alsnog heeft gekregen. Ja we zijn blij voor jullie. We zijn blij voor ons. We gaan nog wel een keer drie uur in het donker zitten. Gewoon, omdat het kan. Om te laten zien dat jullie werk ertoe doet. Omdat we van jullie houden!

En nu de buit binnen is en de schuldeisers afgelost, begint het te tochten. Een gure wind, een koude kermis. Maar hé ho ouwe zeurpiet, de oude Bond-films verschijnen weer in de bioscoop. Speciaal voor jou! Hartstikke leuk, maar alleen in Engeland. Eh, een 007 Store overladen met Bond-prullaria van het allerbeste soort! Da’s nu juist het probleem, heb je die dubbele nullen gezien? En dit keer staan ze heel slim áchter de 7.

De jubeltocht van Daniel Craigs eindzege als James Bond is inmiddels uitgedoofd. Het nieuwe paradepaardje is het zestigjarig jubileum. Begrijp me niet verkeerd, ik ben een liefhebber van het vieren van oude successen. Ere wie ere toekomt. Maar we vieren dit jaar dat de eerste James Bond-film zestig jaar geleden uitkwam en niet zestig jaar James Bond, want als we geen teken van nieuw leven krijgen, heeft Bond de zestig niet eens gehaald.

Dat laatste is geen wereldramp, want kijk eens wat die zes decennia hebben opgeleverd, maar laten we daar dan ook gewoon eerlijk over zijn. Is het klaar, dan is het klaar, moge hij ruste in vrede.

Zakelijk gezien kan dat natuurlijk niet door de beugel. Bond was dé grote wortel bij de verkoop van MGM aan Amazon. Een belangrijker verzekering daarbij is dat Bond een cinema-experience blijft. Dat hebben Barbara Broccoli en Michael G. Wilson vorig jaar rond deze tijd zelf verkondigd. Grote steun daarin vonden de Bond-baasjes bij de baasjes van MGM, Michael De Luca en Pam Abdy. De vier konden het opvallend goed vinden met elkaar. Weekendjes weg naar Center Parcs op kosten van de zaak. Kirrend op de gezinswip, aan elke kant een Michael voor de balans. Terwijl de jongens bij het naar buitengaan na het all you can eat-arrangement stilhouden bij een nagelnieuwe SUV uit de BMW 1-serie, haken de meiden met een lichte spot de armen in elkaar. Laat de boys lekker kwijlen op dat strakke bakkie, wij gaan met een dekentje op de bank en een goed glas het laatste seizoen van Killing Eve bingen. Moet je die velgen zien, wijst de ene Michael de andere aan.

Die nauwe vriendschap spat nu plots ineen nadat Michael en Pam tijdens CinemaCon kenbaar maakten deze zomer geen snoepreisjes meer te zullen maken. Hun werk zit erop na de deal met Amazon. Barbara en Michael blijven beduusd achter met vouchers voor Avifauna.

The Batman (2022

In dezelfde week kondigde Matt Reeves een tweede The Batman-film aan en keerde Michael Keaton na dertig jaar terug als vleermuisman in de trailer van The Flash. Het enige wat Barbara Broccoli had hoeven doen, is een filmpje in elkaar knutselen met een 007-logo dat opdoemt uit de mist en een willekeurige datum uit de hoge hoed toveren. Ik noem maar iets: 2024. Dondert niet of het later een dode mus blijkt, da’s altijd nog beter dan geen mus. Lekker heroïsch muziekje eronder en de toon is gegarandeerd gezet. Bond will be back en de hele wereld mag het weten. Móet het weten.

Hoe totaal anders was dat bij de oudere Bond-films, waar in de eindtitels de volgende film al werd aangekondigd: James Bond will return in the next Ian Fleming thriller “Goldfinger”, aldus From Russia with Love. De makers waren trots om hun volgende project aan te kondigen. De eerste zitplaatsen waren daarmee verkocht. Das war einmal en het is onrealistisch om dat terug te verwachten, alleen is tegenwoordig het tegenovergestelde aan de hand: we worden genegeerd.

Een sprankje hoop. Dat is alles waar de Bond-liefhebber vandaag de dag naar verlangt.

Wie mij ook vraagt of No Time to Die de laatste Bond-film is, wimpel ik simpel af met de laatste regel op de aftiteling. In die zin blijf ik een rasoptimist.

Deze column verschijnt ook bij James Bond Nederland.